Βασικό Λεξικό Αρχαίων Ελληνικών

ΒΑΣΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ



Α

άβατος = ο μη βατός, αδιάβατος, απαραβίαστος, αβέβαιος = ασταθής, άστατος, άβίωτος = ανυπόφορος.

άβίωτόν έστι τινί = ο βίος είναι ανυπόφορος σε κάποιον.

άβοητί = χωρίς βοή.

άβουλεύω = δεν θέλω να...

άβουλία = έλλειψη σκέψεως, απερισκεψία.

άβουλος = αυτός που δεν θέλει, απερίσκεπτος.

άβούλως = απερίσκεπτα, ασύνετα.

άβρός = λεπτός, χαριτωμένος, κομψός.

άγαθός = καλός, ευγενής, ανδρείος.

αγαθά φρονώ = έχω καλά αισθήματα.

αγαθά πάσχω= ευεργετούμαι.

άγαμαι = θαυμάζω, επαινώ.

άγαν = πολύ.

άγαπάω-ώ= αγαπώ, αρκούμαι σε κάτι. άγαπητώς = πρόθυμα, με χαρά, αρκετά. αγγελία (άγγελος) = είδηση, αγγελία, άγγέλλω = αναγγέλλω, άγγελος = αγγελιοφόρος, άγνοέω-ώ = αγνοώ, άγνοια = άγνοια, αμάθεια, άγνωμονέω-ώ = ενεργώ ασύνετα, άγνωμόνως = αναίσθητα, άγνωμοσύνη = αναισθησία, δυσμένεια, άγνώμων = αναίσθητος, απερίσκεπτος.

αγνωσία = άγνοια, αφάνεια.

άγονος (ά+γονή) = άκαρπος, στείρος, άτεκνος.

άγορά = συγκέντρωση, τόπος συνελεύσεως.

άγοράν παρέχω = παρέχω τρόφιμα προς αγορά.

άγορεύω = δημηγορώ.

κακώς άγορεύω = κακολογώ.

άγχιστεία = συγγένεια.

άγω = οδηγώ, φέρω.

άγω ειρήνην = έχω ειρήνη.

άγω σχολήν = σχολάζω.

άγω ήσυχίαν = ησυχάζω.

άγω καί φέρω = λεηλατώ.

άγω εις δίκην= σύρω στο δικαστήριο.

άγομαι φόνου = κατηγορούμαι για φόνο.

άγών = αγώνας, μάχη, άμιλλα, στάδιο, δίκη.

άγών μέγας = σπουδαία δίκη.

καθίστημί τινα εις άγώνα = μπλέκω κάποιον σε

δίκη.

ποιώ άγώνα σωμάτων = καθιερώνω αγώνα

επιδείξεως σωματικής δυνάμεως.

άγωνίζομαι = διεξάγω αγώνα.

άγωνίζομαι περί τού σώματος = διεξάγω δικαστικό

αγώνα περί ζωής ή θανάτου.

άγώνισμα = αγώνας, ανδραγάθημα, κατόρθωμα.

άδηλος = μη φανερός, αφανής.

άδιάλλακτος = αυτός που δεν συμφιλιώνεται.

άδικέω-ώ = αδικώ, βλάπτω.

άδίκημα = άδικη πράξη.

αδόκιμος = άσημος.

άδοξέω-ώ = δεν έχω καλή φήμη.

άδοξία = κακή φήμη, ασημότητα.

άδοξος = αφανής, άσημος.

άδυναμία & άδυνασία = αδυναμία.

άδυνατέω-ώ = δεν μπορώ.

άδωροδόκητος & άδωροδόκος = αυτός που δεν

δέχεται δώρα.

Αθήναζε = προς Αθήνα.

Αθήνηθεν = από την Αθήνα.

Αθήνησι = στην Αθήνα (στάση).

άθΛον = έπαθλο, βραβείο.

άθλα τίθεται = προκηρύσσονται βραβεία.

άθροίζω = συγκεντρώνω.

άθρόος = συγκεντρωμένος, πυκνός.

άθυμέω - ώ = χάνω το θάρρος μου,

στενοχωρούμαι.

άθυμία = απογοήτευση, έλλειψη θάρρους.

άθύμως έχω = χάνω το θάρρος μου.

αίδέομαι-οϋμαι = ντρέπομαι, σέβομαι.

αίδιος = αιώνιος.

αιδώς = ντροπή, σεβασμός.

αίνέω-ώ = εγκωμιάζω, εγκρίνω.

αίνίττομαι = μιλώ αινιγματικά, υπονοώ.

αϊρεσις = άλωση, κατάληψη, εκλογή, προτίμηση.

αϊρεσιν δίδωμι = παρέχω το δικαίωμα της εκλογής.

αϊρεσιν λαμβάνω = έχω το δικαίωμα της εκλογής.

αίρέω-ώ = λαμβάνω, συλλαμβάνω, κυριεύω.

αίρούμαι = εκλέγω, προτιμώ, εκλέγομαι.

δίκην (γραφήν) αίρώ = κερδίζω δίκη.

αιρω = υψώνω, μεταφέρω, απομακρύνω.

αίρομαι = υψώνομαι.

αιρω τείχος = υψώνω τείχος.

αιρω τάς ναϋς = απομακρύνω τα πλοία.

αιρω ταΐς ναυσί = αποπλέω.

αιρω τώ στρατώ = ξεκινώ με το στρατό.

αίρομαι κίνδυνον (πόλεμον) = αναλαμβάνω τον

κίνδυνο (τον πόλεμο).

αισθάνομαι = αντιλαμβάνομαι, μαθαίνω.

αισχρός = επονείδιστος.

αισχύνη = ντροπή.

αίσχύνω = ασχημίζω, ντροπιάζω.

αίσχύνομαι = ντρέπομαι, σέβομαι.

αίτέω-ώ & αίτούμαι = ζητώ, παρακαλώ.

αιτία = αιτία, αφορμή, κατηγορία.

αιτίαν έχω (ύπέχω) = κατηγορούμαι.

έν αιτία έχω τινά = κατηγορώ.

άπολύω τινά τής αιτίας = απαλλάσσω κάποιον

από την

κατηγορία.

αίτιάομαι-ώμαι= κατηγορώ, αιών = ζωή, αιώνας, ό σύμπας αιών = αιωνιότητα, άκμάζω = είμαι ακμαίος . ό σ'ιτος άκμάζει = είναι ώριμος, άκμή = ακμή, αιχμή.

άκολασία= ασωτία. ακούω = ακούω, εύ ακούω = επαινούμαι, κακώς ακούω = κακολογούμαι. άκρα = ακρωτήριο.

άκραιφνής (άκέραιος + φαίνομαι) = ειλικρινής, ολόκληρος.

άκρασία = ακολασία, ακράτεια.

άκρατής = αχαλίνωτος, ο μη εγκρατής.

άκρισία = σύγχυση.

άκριτος = συγκεχυμένος.

άκροάομαι-ώμαι = ακούω.

άκρον = κορυφή, ακρωτήριο.

άκων = χωρίς τη θέληση.

άλγέω-ώ = πονώ, θλίβομαι.

άλγηδών = πόνος, θλίψη.

άλγος = πόνος, θλίψη.

άλήτης = περιπλανώ μένος.

άλίσκομαι = κυριεύομαι, συλλαμβάνομαι,

καταδικάζομαι.

άλκιμος = ρωμαλέος, ανδρείος.

άλλάτω = αλλάζω, μεταβάλλω, ανταλλάσσω.

άλλαχή-άλλαχοϋ-άλλαχόθι-άλλοθι = αλλού.

άλλαχόθεν = από αλλού.

άλλαχόσε-άλλοσε = σε άλλο μέρος.

άλλότριος = ξένος.

τά άλλότρια = ξένες υποθέσεις.

άλλοτρίως έχω ή διάκειμαι πρός τινα = έχω

εχθρικές διαθέσεις.

αλλόφυλος = αλλοεθνής.

άλογος = παράλογος, ακατανόητος.

άλωσις = κατάκτηση, καταδίκη.

άλωτός (< άλίσκομαι) = αυτός που μπορεί να

κυριευθεί, κατακτηθεί.

άμα = αμέσως, συγχρόνως, μαζί.

άμαθία & άμάθεια = άγνοια.

άμαρτάνω = αποτυγχάνω, σφάλλομαι.

άμάρτημα = σφάλμα, αδίκημα.

άμαρτία = αποτυχία, σφάλμα.

άμέλεια = αδιαφορία.

άμελέω-ώ = παραμελώ, αδιαφορώ.

άμελής = αδιάφορος.

άμηχανία = απορία, στενοχώρια.

άμιλλα = συναγωνισμός, αγώνας.

άμνημονέω-ώ = λησμονώ.

άμνήμων-ονος = αυτός που λησμονεί.

άμύνω = βοηθώ, αποκρούω, αγωνίζομαι για

κάποιον.

άμύνομαι = αποκρούω, άμφότεροι & άμφω = και οι δύο. άνα βαίνω = ανεβαίνω, άνα βάλλω = αναβάλλω, άναβολή = αναβολή, καθυστέρηση, άν αγγέλλω = αναγγέλλω.

αναγορεύω = ανακηρύττω, διακηρύττω, ανάγω = μεταφέρω, οδηγώ προς τα άνω. ή ναϋς ανάγεται = το πλοίο βγαίνει στο ανοικτό πέλαγος.

άναγωγή = απόπλους, οδήγηση πλοίου στα ανοιχτά.

άνάδοτος = ο επιστρεφόμενος.

άναιρέω-ώ & άναιροϋμαι = σηκώνω, λαμβάνω,

περισυλλέγω και θάβω, καταστρέφω, αφαιρώ.

άνειλεν (ή Πυθία ή ό θεός) = χρησμοδότησε.

άναλγησία= αναισθησία.

άνάλγητος = αναίσθητος, σκληρός.

άναλίσκω & άναλόω-ώ = δαπανώ.

αναμένω = αναμένω, υπομένω.

άναμιμνήσκω = υπενθυμίζω.

άναμιμνήσκομαι = θυμάμαι.

άνάντης = ανηφορικός.

άναπείθω = μεταπείθω.

άναπείθομαι = αλλάζω γνώμη.

άνασκοπέω-ώ = επιθεωρώ, παρατηρώ.

άνάστατος = ο διωγμένος από την πατρίδα.

άνάστατος γίγνομαι = ερημώνομαι,

καταστρέφομαι.

άνάστατον ποιώ = ερημώνω, καταστρέφω, άναστρέφω = ανατρέπω, γυρίζω πίσω. άναστρέφομαι = κάνω στροφή, άναστροφή = επιστροφή, περιστροφή, άναχωρέω-ώ = υποχωρώ.

ανδραποδίζω = καθιστώ κάποιον δούλο.

άνδράποδον = δούλος.

άνείργω = εμποδίζω.

άνεπιτήδειος = ακατάλληλος, ανίκανος.

άνέχω = κρατώ ψηλά, ανυψώνω.

άνέχομαι = ανέχομαι, τολμώ, υποφέρω.

άνήκεστος = αγιάτρευτος, ανεπανόρθωτος.

άνθίστημι = στήνω αντιθέτως.

άνθίσταμαι= εναντιώνομαι.

άνθρώπειος = ανθρώπινος.

άνία = θλίψη, πόνος, πλήξη.

άνιαρός = ενοχλητικός, θλιβερός.

άνιάω-ώ = προξενώ λύπη.

άνιώμαι = λυπούμαι, στενοχωρούμαι.

άνίημι = αφήνω, χαλαρώνω.

άνίστημι= σηκώνω, μετακινώ.

άνίσταμαί τινι = σηκώνομαι για να επιτεθώ

εναντίον κάποιου.

άνίσταμαί ύπό τίνος = διώχνομαι.

άνοια = μωρία, ανοησία.

άνοικίζω = ανοικοδομώ, μετοικίζω κάποιον,

ερημώνω.

άνοικίζομαι= εγκαθίσταμαι στο εσωτερικό μιας

χώρας, μετοικώ στα μεσόγεια.

άνοιμώζω = στενάζω, θρηνώ.

άνομία = παρανομία.

άνομος = παράνομος, χωρίς νόμο.

άνορθόω-ώ = αποκαθιστώ, επανορθώνω.

άνους = ανόητος, άνταγορεύω = αντιλέγω, ανταγωνίζομαι = συναγωνίζομαι, άντιδικέω-ώ = ανταποδίδω την αδικία, άνταίρω = ανθίσταμαι.

άντανάγω = εκπλέω, επιτίθεμαι, βγαίνω στο πέλαγος.

άνταποδίδωμι = ανταποδίδω.

άνταπόλλυμι= αντεκδικούμενος καταστρέφω.

άντεκπέμπω = στέλνω κι εγώ εναντίον κάποιου.

άντεξάγω = εξάγω στράτευμα εναντίον εχθρού.

άντεπάγω = οδηγώ στρατό εναντίον εχθρού.

άντεπιτίθημι = κάνω αντεπίθεση.

άντέχω = διαρκώ, παρατείνομαι.

άντέχομαί τίνος = είμαι προσκολλημένος σε κάτι.

άντιβαίνω = βαδίζω εναντίον.

άντιβοηθέω-ώ = ανταποδίδω τη βοήθεια.

άντιδίδωμι = ανταποδίδω, ανταλλάσσω.

άντιδικία = φιλονικία.

άντίδικος = αντίπαλος σε δίκη.

άντικαταλλάσσω = ανταλλάσσω, συμφιλιώνομαι.

άντικόπτω = αντικρούω, αντιστέκομαι.

αντιλέγω = αντιλέγω, φιλονικώ.

άντίος = αντιμέτωπος.

άντιπαραβάλλω = συγκρίνω.

άντιπαρατάσσω = παρατάσσω απέναντι κάποιου.

άντιπαρέρχομαι = πορεύομαι παράλληλα.

άντιπάσχω = κι εγώ παθαίνω κακό.

άντιπέμπω = στέλνω εναντίον.

άντιποιέω-ώ = ανταποδίδω κάτι καλό ή κακό.

αντιποιούμαι τινός τινι = προβάλλω αξιώσεις σε

κάποιον για κάτι, προβάλλω δικαιώματα.

άντίπορος = αντικρινός.

άντίπρωρος = αντιμέτωπος.

νήες άντίπρωροι= πλοία έτοιμα προς ναυμαχία.

άντιτάσσω = παρατάσσω εναντίον κάποιου.

άντιτίθημι = αντιτάσσω.

άνυδρία = ξηρασία.

άνυπόδητος = χωρίς υποδήματα.

άνύτω & άνύω = τελειώνω, κατορθώνω, διανύω.

άνωθεν = εκ των άνω.

οί άνωθεν = οι πρόγονοι.

άνωμοτί = χωρίς όρκο.

άνώμοτος = αυτός που δεν ορκίσθηκε.

άνωφερής = ανηφορικός.

άξιος(< άγω) = άξιος.

πολλοϋ άξιος = αξιόλογος.

πλείονος άξιος = χρησιμότερος.

ούδενός άξιος = ασήμαντος.

σίτος άξιος = σίτος φθηνός.

άξιόχρεως = αξιόπιστος.

άξιόω-ώ = θεωρώ κάποιον άξιο, έχω τη γνώμη, άξύμφορος = επιζήμιος, άπαγγέλλω = αναγγέλλω, άπαγγέλλω πόλεμον = κηρύττω πόλεμο, άπαγορεύω = απαγορεύω, εξασθενώ, κουράζομαι.

άπάγω = απο μακρύνω, οδηγώ, προσάγω στο δικαστήριο ή δεσμωτήριο.

άπαθής = αναίσθητος, αβλαβής, χωρίς ατύχημα.

άπαλλάττω = απαλλάσσω, απολύω.

άπαλλάττομαι = αποχωρώ.

άπανίσταμαι = μεταναστεύω.

άπαντάω-ώ = συναντώ, αποκρίνομαι, ανθίσταμαι,

αντιμετωπίζω.

άπαξ = μία φορά.

άπειθέω-ώ = δεν υπακούω.

άπειθής = ανυπάκουος.

άπειμι= είμαι μακριά, απουσιάζω.

άπειρος = χωρίς δοκιμή, άπειρος, αμαθής.

μη δ ενός άπείρως έχω = τίποτε δεν αφήνω

αδοκίμαστο.

απελαύνω = εξορίζω, απομακρύνω.

άπεχθάνομαι = μισούμαι.

άπέχθεια = αντιπάθεια.

άπεχθής = μισητός, δυσάρεστος, εχθρικός.

άπέχω-ομαι = απέχω.

άπίθανος = απίστευτος, μη πειστικός.

άπιστέω-ώ = δυσπιστώ, αμφιβάλλω.

άπιστία = δυσπιστία, καχυποψία.

ώς απλώς είπειν = για να πω γενικά.

άπο βάλλω = απορρίπτω.

άπογιγνώσκω = απελπίζομαι, αθωώνω.

άποδείκνυμι = καθιστώ γνωστό, αποδεικνύω.

άποδίδωμι= επιστρέφω, ανακοινώνω.

άποδίδωμι τά ονόματα = ανακοινώνω τα ονόματα.

αποθνήσκω = πεθαίνω, φονεύομαι.

άποικίζω = ιδρύω αποικία.

άποκάμνω = κουράζομαι, παραμελώ.

άποκνέω-ώ = διστάζω, φοβούμαι.

άποκνώ τόν πλοϋν = από φόβο αναβάλλω την

εκστρατεία.

άποκτείνω = σκοτώνω, θανατώνω, άπολαμβάνω = παίρνω, δέχομαι, αποκλείω, άπολαύω = καρπούμαι, απολαμβάνω, άπολείπω = αφήνω πίσω, εγκαταλείπω, άπολις,-ιδος = εξόριστος, ο χωρίς πατρίδα, άπολις γίγνομαι = χάνω την πατρίδα μου. άπόλλυμι = χάνω, φονεύω, καταστρέφω, άπολύω = λύνω, ελευθερώνω, αθωώνω, άπολύομαι αιτίας ή βλασφημίας ή διαβολάς = ανασκευάζω κατηγορίες ή κακολογίες ή συκοφαντίες.

άπονος = άκοπος, οκνηρός, άπορία = δυσκολία, έλλειψη.

εις άπορίαν καθίσταμαι = περιέρχομαι σε δύσκολη θέση.

άπόρως έχω (διάκειμαι- διατίθεμαι) = βρίσκομαι σε αμηχανία.

άποσπάω-ώ = αποχωρίζω, αποσπώ, αποσύρω, άπόστασις = αποστασία, επανάσταση, άποστάτης = δραπέτης, λιποτάκτης, επαναστάτης, άποτέμνω = αποκόπτω.

άποφαίνω = φανερώνω, αποδεικνύω. άποφαίνομαι = Λέγω τη γνώμη μου, προτείνω, άποψηφίζομαι = αθωώνω, Λαμβάνω αντίθετη απόφαση.

άπραγμοσύνη = νωθρότητα, οκνηρία, άπράγμων-ονος = νωθρός, φιΛήσυχος. άπραξία = αδράνεια, άπροφάσιστος = πιστός, ειΛικρινής. πόΛεμος άπροφύΛακτος= χωρίς τη δυνατότητα προφυΛάξεως.

άπτομαι των ποΛιτικών πραγμάτων =

αναμιγνύομαι στα ποΛιτικά.

άπτομαι τού ποΛέμου = αρχίζω τον πόΛεμο.

άργία = ανάπαυση, οκνηρία, απραξία.

άργός = άεργος, αδρανής.

άρέσκω = είμαι αρεστός.

άρέσκομαι = είμαι ικανοποιημένος από κάτι.

άρετή = ανδρεία, ικανότητα, υπεροχή.

άριθμέω-ώ = μετρώ, υποΛογίζω.

άριστάω-ώ = προγευματίζω.

άριστοκρατία = αριστοκρατικό ποΛίτευμα.

άριστον = πρόγευμα.

άρμόττω = συναρμόζω, αρμόζω.

άρρηκτος = αδιάρρηκτος.

άρρωστία = νόσος, ασθένεια, απροθυμία.

άρρωστος = ασθενής, νωθρός, απρόθυμος.

άρρωστότερος γίγνομαι = δείχνομαι Λιγότερο

πρόθυμος.

άρτι = πριν από Λίγο

αρχή = έναρξη, εξουσία, κράτος.

άρχω = κάνω αρχή, αρχίζω, κυβερνώ.

ό άρχων = ο αρχηγός.

τό άρχειν = η εξουσία.

άρχομαι = αρχίζω, εξουσιάζομαι.

άρωγή = βοήθεια.

άρωγός = βοηθός.

άσθένεια = εξασθένηση, αδυναμία.

άσιτος = νηστικός.

άσπονδος = χωρίς συνθηκολόγηση.

άσταθής = αβέβαιος, ασταθής.

άστασίαστος = ο μη ταρασσόμένος από στάσεις.

άτακτέω-ώ = περνώ άτακτο βίο.

άταξία = ακαταστασία, απειθαρχία.

άτιμάζω = δεν τιμώ, βρίζω, προσβάλλω.

άτιμος = αυτός που στερήθηκε τα πολιτικά του

δικαιώματα.

άτιμόω-ώ = αφαιρώ από κάποιον δικαιώματα.

άτραπός = οδός, μονοπάτι.

άτυχέω-ώ = αποτυγχάνω, νικιέμαι.

αύθάδεια = θράσος.

αύθάδης= θρασύς.

αύθις = πάλι, πίσω, στο μέλλον.

αύτοβοεί = με τον πρώτο αλαλαγμό της εφόδου.

αύτοκράτωρ = με πλήρη εξουσία.

αύτόματος = αυτόματα, αυθόρμητα.

αυτόματος θάνατος = ο φυσικός θάνατος, αυτονομία = πολιτική ανεξαρτησία, αυτόνομος = αυτοδιοίκητος, αύτόχθων-ονος = γηγενής, ντόπιος, άφαιρέω-ω & άφαιροϋμαι= αφαιρώ. άφανής = αόρατος, άσημος, σκοτεινός, άφηγέομαι-οϋμαι = οδηγώ, εξηγώ. άφίημι = αφήνω, ελευθερώνω, αθωώνω, άφικνέομαι-οϋμαι = φθάνω, έρχομαι. άφίστημι = απομακρύνω, εμποδίζω, άφίσταμαι = απέχω, αποφεύγω, αποστατώ, επαναστατώ, αφροσύνη = απερισκεψία, άφρων-ονος = ανόητος, παράφρων. αχαριστία = αγνωμοσύνη, άχθομαι = αγανακτώ, στενοχωρούμαι. άχθος = βάρος, λύπη.

Β

βαίνω = βαδίζω, πορεύομαι.

βάλλω = ρίχνω, χτυπώ, ρίχνω (ακόντιο) από

μακριά.

βάρβαρος = ο μη ελληνικός, ο ξένος.

βαρύς είμί τινι = είμαι ενοχλητικός σε κάποιον.

βαρέως φέρω = δυσανασχετώ.

βέβαιος = σταθερός, ασφαλής.

βιάζομαι = πιέζομαι, καταβάλλομαι,

εξαναγκάζομαι.

βιάζομαι τόν έκπλουν = περνώ με βία το στόμιο του Λιμένα.

βίος = βίος, περιουσία, τα μέσα προς τη ζωή. βοηθέω-ώ = βοηθώ, σπεύδω προς βοήθεια, βοτόν = βόσκημα, ζώο, κτήνος, βούλευμα = απόφαση, βουλευτήριον = δικαστήριο, βουλευτήριο. βουλεύω = είμαι βουλευτής, σκέπτομαι, βουλεύομαι = σκέπτομαι, συσκέπτομαι, αποφασίζω.

βούλομαι = θέλω, επιθυμώ, τό βουλόμενον = επιθυμία, βραχύς = κοντός, μικρός, σύντομος, διά βραχέων ή βραχύ τι = με λίγα λόγια.

 

Γ

γέμω = είμαι γεμάτος.

γενναίος = ευγενής, ανδρείος.

τό γενναΐον = γενναιότητα.

γέννημα = τέκνο, καρπός.

γεραιός & γηραιός = γέροντας, σεβαστός.

γεραίτεροι = πρεσβύτεροι.

γήρας = γεράματα.

γηράσκω & γηράω-ώ = γερνώ.

γηροτροφέω-ώ = γηροκομώ.

γίγνομαί τίνος = γεννιέμαι από κάποιον.

γίγνομαι έπί τινι = περιέρχομαι στην εξουσία

κάποιου.

γίγνομαι ύπό τινι = υποτάσσομαι σε κάποιον.

γίγνομαι εν τινι = φτάνω σε κάτι.

ταϋτα γίγνώσκω = αυτή τη γνώμη έχω.

ούτω γίγνώσκω = τέτοια γνώμη έχω σχηματίσει.

τά γνωσθέντα = οι αποφάσεις.

γνώμη = σκέψη, κρίση.

προσέχω τήν γνώμην = στρέφω την προσοχή, άποφαίνομαι γνώμην = διατυπώνω τη σκέψη μου. τοιαύταις γνώμαις χρώμενοι = έχοντας τέτοιες αντιλήψεις.

άεί τής αυτής γνώμης έχομαι = επιμένω πάντα στην ίδια γνώμη.

τοιαύτη γνώμη παρίσταταί μοι = τέτοια σκέψη γεννιέται στο νου μου. γνώμην ποιούμαι = προτείνω, άπάγω τήν γνώμην = απομακρύνω τη σκέψη, γράφω νόμον = συντάσσω νόμο. γράφομαι νόμον = προσβάλλω νόμο. γράφομαι τινα δίκην (γραφήν) = καταγγέλλω κάποιον εγγράφως. ό γραψάμενος = ο κατήγορος, γυμνοπαιδίαι = Σπαρτιατική εορτή.

 

Δ

δαίμων = θεός, μοίρα, τύχη. δέδοικα-δέδια = φοβούμαι, τό δεδιός = ο φόβος. δείκνυμι= επιδεικνύω, αποδεικνύω. δειμα = φόβος.

δεινός = φοβερός, ικανός, επιδέξιος.

τά δεινά = κίνδυνος, συμφορές, έν δεινώ είμι = βρίσκομαι σε δύσκολη θέση. δελεάζομαι = εξαπατώμαι με δόλωμα, δέλεαρ = δόλωμα.

δενδροτομέω-ώ = κατακόπτω τα δέντρα, ερημώνω.

δέω = έχω ανάγκη, στερούμαι.

ολίγου (μικρού ή παρά μικρόν) έδέησα (δέω)+

ΑΓΊΡΜΦ. Αορ. =λίγο έλειψε να...

δέομαι = έχω ανάγκη, παρακαλώ.

δήλος = φανερός, σαφής.

δηλόω-ώ = φανερώνω, αποδεικνύω.

δημηγορέω-ώ = αγορεύω στη συνέλευση του λαού.

δημηγορία = αγόρευση.

δήμος = λαός, δημοκρατικό πολίτευμα,

δημοκρατικοί πολίτες.

δημόσιος = κοινός.

δημοσία = με έξοδα του δημοσίου.

δηόω-ώ = λεηλατώ.

διαβατήρια = θυσία προ της διαβάσεως της χώρας. διαβολή= συκοφαντία, διαγίγνομαι = ζω.

διαγιγνώσκω = διαχωρίζω, εκφέρω γνώμη, αποφασίζω, διακρίνω.

διάγω = ζω τη ζωή μου, διαρκώς κάνω κάτι, ζω. διαγωνίζομαι = αγωνίζομαι, μάχομαι, τελειώνω τον αγώνα.

διάδηλος = ολοφάνερος, δίαιτα = ζωή, τρόπος ζωής.

διαιτησία = Λύση διαφοράς. διάκειμαι= είμαι διατεθειμένος, διακριβόω-ώ = εξακριβώνω, διαλέγω = εκλέγομαι

διαλέγομαι = συζητώ, μιλώ, συνεννοούμαι, διαλείπω = απέχω, μεσολαβώ, ού διαλείπω + Κατηγ. μ.τ.χ. = διαρκώς, διαλείπω + μ.τ.χ. = παύω να... διαλλαγή = συμφιλίωση, συμφιλιωτική προσπάθεια.

διαλλάττω = συμφιλιώνω, διανέμω = μοιράζω.

διάνοια = νους, πνεύμα, σκοπός, γνώμη, χρώμαι νέαις ταις διανοίαις = έχω νεανικά φρονήματα.

διαπλέω = (διά μέσου) πλέω.

διάπλους = διάπλευση, ταξίδι, πορθμός.

διαπράττομαι = διαπραγματεύομαι, πετυχαίνω,

κατορθώνω, αποπερατώνω.

διαπυνθάνομαι = ρωτώ, ζητώ να μάθω.

διαρρήδην = ρητά, σαφώς.

διασκεδάννυμι = διασκορπίζω.

διατίθημι = τακτοποιώ, διαθέτω.

διαφέρω = διαφέρω, υπερέχω, υπερισχύω.

διαφθείρω = καταστρέφω, φονεύω.

δίγλωττος = διερμηνέας, δόλιος.

δίδωμι = δίνω, παρέχω.

δίδωμί τινι + απρμφ. = αξιώνω κάποιον να.

δίκην δίδωμι = τιμωρούμαι.

διεκπλέω = διαπλέω, διασπώ την εχθρική γραμμή πλέοντας δια μέσου της. διέκπλους = ο πλους δια μέσου, διάσπαση εχθρικής γραμμής.

διέξειμι & διεξέρχομαι = διεξέρχομαι λεπτομερώς, εκθέτω.

ό τόν λόγον διεξιών = ο ομιλητής.

διέχω = απέχω, αποχωρίζομαι.

διίστημι = διαχωρίζω.

διίσταμαι = διαφωνώ, απομακρύνομαι.

δίκη = δίκη, δίκαιο, δικαιοσύνη

δίκην φεύγω = δικάζομαι.

δίκην ύπέχω = υποβάλλομαι σε δίκη.

δίκην δίδωμί τινι = τιμωρούμαι.

δίκην όφλισκάνω = καταδικάζομαι.

δίκην λαμβάνω παρά τίνος = τιμωρώ.

δίκην έπιτίθημι= τιμωρώ.

δίκην φεύγω = αθωώνομαι.

διχή = κατά δυο τρόπους, στα δύο.

διώκω = διώκω, καταδιώκω, κατηγορώ.

ό διώκων = ο κατήγορος.

ό διωκόμενος = ο κατηγορούμενος.

τά δόξαντα & τά δεδογμένα = οι αποφάσεις.

ώς έμοί δοκέ! = κατά τη γνώμη μου.

έδοξε ταύτα = αυτά εγκρίθηκαν.

δόκησις = γνώμη, ιδέα, υποψία.

δοκιμάζω = ελέγχω, εγκρίνω, υποβάλλω σε δοκιμασία, εγκρίνω την εκλογή κάποιου ως βουλευτή.

δόξα = ιδέα, υπόληψη, φήμη. δουλεύω = είμαι δούλος, υπήκοος.

Ευ (κακώς) δρώ τινα = ωφελώ (βλάπτω) κάποιον.

δύναμαι = μπορώ.

δυναστεία = κυριαρχία, εξουσία.

δυσκλεής = άδοξος.

δύσκλεια = κακή φήμη.

δύσνους = εχθρικός.

δυσπραξία = αποτυχία, ατυχία, κακοτυχία. δυστυχέω-ώ = υφίσταμαι ατυχίες, δωροδοκέω-ώ = δέχομαι δώρα, δωροδοκούμαι, δωροδόκος = δωροδοκούμενος.

 

Ε

έαρ & ήρ, γενική ήρος = άνοιξη, έάω-ώ = αφήνω, επιτρέπω, παραλείπω, έγγίγνομαι = γεννιέμαι, είμαι έμφυτος, έγγυτέρω, εγγύτατα = κοντά, περίπου, έγείρω = σηκώνω, εξεγείρω, έγκαλέω -ώ = κατηγορώ.

έγκαλώ τινί τι = καταγγέλλω κάποιον για κάτι. έγκλημα = κατηγορία, έγκλημα, έγκρατής = ισχυρός, κυρίαρχος, εγκρατής, έγχειρίζω = παραδίδω, εμπιστεύομαι, έγχωρει = επιτρέπεται, είναι δυνατόν, έθίζω = συνηθίζω κάποιον να κάνει κάτι.

έθος = συνήθεια, έθιμο, είκή = άσκοπα, τυχαία.

τά όντα (< είμί) = τα υπάρχοντα, η περιουσία.

είμί εν τινι = ασχολούμαι με κάτι.

έν τινί έστι = από κάποιον εξαρτάται.

είμί ύπό τινι έπί τινι = είμαι στην εξουσία κάποιου.

έστιν όστις = κάποιος.

ούκ έστιν όστις = κανένας.

ούκ έστιν όστις ού = καθένας, πάς.

έστιν ότε = κάποτε.

ούκ έστιν ότε = ουδέποτε.

ούκ έστιν ότε ού = πάντοτε.

έστιν όπως = κάπως.

ούκ έστιν όπως = με καν έναν τρόπο.

ύκ έστιν όπως ού = ασφαλώς.

έστιν όπου = κάπου.

ούκ έστιν όπου = πουθενά.

ούκ έστιν όπου ού = παντού.

είμι= έρχομαι, πηγαίνω.

είργνυμι & είργνύω & είργω = εμποδίζω την έξοδο, αποκλείω, φυλακίζω, ειρήνη = ειρήνη.

ειρήνην άγω (έχω) = διάγω ειρηνικά, ειρήνην συντίθεμαι = συνάπτω ειρήνη, παντελής ειρήνη ήμίν γίγνεται= επικρατεί πλήρης εσωτερική ειρήνη.

είσαγγέλλω = καταγγέλλω, αναγγέλλω, είσαγγέλλω τινί τι = αναγγέλλω σε κάποιον κάτι.

εισάγω = οδηγώ μέσα.

είσβαίνω = επιβιβάζομαι.

εισβολή = εισβολή, επίθεση, δίοδος.

είσπίπτω = πέφτω μέσα, εισορμώ.

εισφέρω = φέρνω μέσα, συνεισφέρω, προτείνω.

είσω = μέσα.

είτα = έπειτα.

έκάς (έκας) = μακριά.

έκβαίνω = εξέρχομαι, αποβαίνω.

έκβάλλω = εξορίζω, εκδιώκω.

έκβασις = απόβαση, αποβίβαση, αποτέλεσμα.

έκβολή = εκδίωξη, έξοδος.

έκδιώκω = εξορίζω.

έκλείπω = εγκαταλείπω, παραλείπω.

έκλογίζομαι= σκέπτομαι, λογαριάζω.

έκπέμπω = εξαποστέλλω.

έκπεμψις = αποστολή.

έκπίπτω = εξορίζομαι, διώχνομαι.

έκπληξις = κατάπληξη, φόβος.

έκπλήττω = φοβίζω, κτυπώ.

έκπλήττομαι = σαστίζω.

έκποδών γίγνομαι = παραμερίζομαι.

έκποδών ποιούμαι τινα = βγάζω κάποιον από τη

μέση.

έκσπονδος = ο αποκλεισμένος από τις σπουδές, έκφαίνω = αποκαλύπτω, φανερώνω, έκφαίνω πόλεμον = κηρύττω πόλεμο, έκφέρω πόλεμον = κηρύττω ή επιχειρώ πόλεμο.

έκφέρομαι δόξαν = αποκτώ φήμη.

έκών, έκούσα, έκόν = με τη θέληση....

έλπίζω = αναμένω, ελπίζω.

έμβάλλω = εισβάλλω, συγκρούομαι.

έμβολή = εισβολή, επιδρομή, έφοδος.

έμμένω = μένω σταθερός σε κάτι.

έμπίπτω = επιτίθεμαι, εισορμώ.

έμποδών (< έν ποσίν ών) = εμπόδιο.

έμποδών γίγνομαι = εμποδίζω.

ένάγω = παρακινώ, ενάγω σε δικαστήριο.

έναντίος = ο απέναντι αντίθετος, αντίπαλος.

έναργής(έν-άργός) = φανερός, σαφής.

ένδεής = στερούμενος.

ένδεια = έλλειψη, στέρηση, ανάγκη.

ένδίδωμι = δίνω, υποχωρώ.

ένδον = μέσα.

ένειμι= είμαι μέσα, ενυπάρχω.

ένεστι & ένι = είναι δυνατόν, επιτρέπεται.

ένιαύσιος = ετήσιος.

ένιαυτός = έτος.

έννοέω-ώ = εννοώ, σκέπτομαι.

ένοικέω-ω = κατοικώ μέσα.

ένοικίζω = βάζω κάποιον να κατοικήσει.

ένσπονδος = περιλαμβανόμενος στις σπονδές,

συνθήκες.

έντυγχάνω = συναντώ, έξαγγέλλω = διακηρύττω, έξάγω = οδηγώ έξω.

εξάγομαι = βγαίνω έξω. έξαμαρτάνω = πλανιέμαι, αποτυγχάνω, έξανίστημι = διώχνω, ερημώνω. έξανίσταμαι= εγείρομαι, ερημώνομαι, έξαρνός είμι = αρνούμαι. έξεστι = είναι δυνατόν.

έξελαύνω = εκδιώκω, εξάγω, εκστρατεύω, εξορμώ. έξεπίσταμαι = γνωρίζω καλά. έξηγέομαι-οϋμαι = είμαι αρχηγός, διοικώ, έξικνέομαι-οϋμαι = αρκώ, φθάνω σε... έπαγγέλλω = διατάζω, γνωστοποιώ, έπαγγέλλομαι = έχω ως επάγγελμα, υπόσχομαι, έπάγω = οδηγώ εναντίον, έπάγομαι = φέρνω κάποιον πίσω, προσκαλώ, έπαινέω-ώ = επαινώ, επιδοκιμάζω, έπαίρω = σηκώνω, υψώνω, παρακινώ. έπαίρομαι= περηφανεύομαι, έπαιτιάομαι-ώμαι = κατηγορώ, παραπονούμαι. επανάγω = σύρω, επαναφέρω, βγάζω στο πέλαγος.

έπανάγομαι = πλέω εναντίον του εχθρού.

έπαναγωγή = επίθεση κατά θάλασσα.

έπανίσταμαι = επαναστατώ.

έπαρκέω-ώ = αποκρούω, βοηθώ, υπερασπίζω.

έπείγομαι = βιάζομαι.

έπέλασις = επίθεση, επιδρομή.

έπελαύνω = εκστρατεύω, εφορμώ.

έπεξάγω = εκστρατεύω, βγάζω στρατό εναντίον.

έπέξειμι & έπεξέρχομαι = εξέρχομαι εναντίον,

διώκω δικαστικώς.

έπέρχομαι= επιτίθεμαι, πλησιάζω.

έπέρχεταί τινι = έρχεται στο νου κάποιου.

έπέχω = κρατώ, αναβάλλω, εμποδίζω.

έπέχω ών ώρμηκα = αναβάλλω τα σχέδιά μου.

έπηλυς-υδος = ο φερμένος πρόσφατα ή από αλλού.

έπιβουλεύω = σχεδιάζω κακό.

έπιβουλεύομαι = γίνομαι στόχος επιβουλής.

έπιβουλή = εχθρικό σχέδιο, εχθρική ενέργεια.

έπιδίδωμι = προοδεύω, αυξάνομαι.

έπίδοξος = πιθανός, ενδεχόμενος.

έπιθαλαττίδιος & έπιθαλάττιος = παραθαλάσσιος.

έπιθορυβέω-ώ = επιδοκιμάζω ή αποδοκιμάζω με

θόρυβο.

έπιθυμέω-ώ = επιθυμώ, τό έπιθυμοϋν = η επιθυμία.

έπικαίριος & έπίκαιρος = επίκαιρος, κατάλληλος, έπικαίρια = τα σπουδαιότερα πρόσωπα (στον στρατό).

έπίκειμαι = κείμαι επάνω σε κάτι, επιτίθεμαι,

φέρομαι εχθρικά.

έπικλινής = κατηφορικός.

έπικουρία = προστασία, βοήθεια.

έπίκουρος = βοηθός, προστάτης.

έπιλέγω = εκλέγω.

έπιλείπω = δεν επαρκώ, εξαντλούμαι, στερούμαι, εκλείπω.

έπιλήσμων = αυτός που Λησμονεί.

επίλοιπος = υπόλοιπος.

έπιμαχέω-ώ = συμφωνώ με κάποιον για

αλληλοβοήθεια.

έπιμαχία = αμυντική συμφωνία.

έπιμείγνυμι = έρχομαι σε επικοινωνία,

συναναστροφή.

έπιμειξία, έπίμειξις = επικοινωνία, συναναστροφή έπιμέλεια = φροντίδα, απασχόληση, έπιμελής = αυτός που φροντίζει για κάτι. έπίνειον(< έπί-ναϋς) = ναύσταθμος, λιμάνι, έπινοέω-ώ = σκέπτομαι, σχεδιάζω, μηχανεύομαι, έπιορκέω-ώ = ορκίζομαι ψευδώς. έπίορκος = αυτός που ψευδώς ορκίζεται, έπιπίπτω = επιτίθεμαι, προσβάλλω, πέφτω επάνω έπιπλήσσω = χτυπώ, επιπίπτω, τιμωρώ με λόγια, έπίπλους = ναυτική επίθεση, επιδρομή.

Έπιπολαί = περιοχή των Συρακουσών, έπίσκεψις = επιθεώρηση, σκέψη, έρευνα, ποιούμαι τήν έπίσκεψιν = εξετάζω, ερευνώ, έπισκήπτω = παραγγέλλω, εξορκίζω, έπισκοπέω-ώ = επιθεωρώ, επισκέπτομαι, έπίσταμαι = γνωρίζω καλά. έπιστατέω-ώ = είμαι επιστάτης, επόπτης, επιμελητής.

έπιστέλλω = παραγγέλλω, διατάζω, τά έπιστελλόμενα = τα παραγγελλόμενα.

επιστήμη = γνώση, δεξιότητα, έπιστρεφής = προσεκτικός, έξυπνος, έπισφαλής = ασταθής, αβέβαιος, έπίσχω = εμποδίζω, σταματώ, έπίταξις = διαταγή.

έπιτάσσω = διατάζω, διορίζω κάποιον ως αρχηγό, έπιτειχίζω = οικοδομώ φρούριο ή οχύρωμα, έπιτείχισμα = φρούριο, οχυρό, έπιτήδειος = κατάλληλος, χρήσιμος, τά έπιτήδεια = εφόδια, τα αναγκαία για τροφή, έπιτήδευμα = ασχολία, επάγγελμα, έπιτηδεύω = καταγίνομαι, έχω κάτι ως έργο μου, διαπράττω.

έπιτίθημι = προσθέτω, επιφέρω.

δίκην έπιτίθημι= τιμωρώ.

έπιτιμάω-ώ = κατακρίνω.

έπιτρέπω = εμπιστεύομαι, αναθέτω.

έπιτρέπω περί έμαυτού τη τύχη = εμπιστεύομαι

τον εαυτό μου στην τύχη.

έπιτροπεία = κηδεμονία.

έπιτροπεύω = κηδεμονεύω.

έπιτυγχάνω = συναντώ, τυχαία βρίσκω.

έπιφέρω = αποδίδω, καταλογίζω, ρίχνω.

έπιφέρομαι = ορμώ, απειλώ.

έπίφορος = κατηφορικός, με κατεύθυνση.

έπιχαίρω = χαίρω για κάτι.

έπιχειρέω-ώ = επιτίθεμαι, επιχειρώ.

έπιχειροτονία= ψηφοφορία με ανάταση του χεριού.

επιχώριος = εγχώριος, ντόπιος.

έπιψηφίζω = θέτω σε ψηφοφορία.

έποικος = άποικος, γείτονας.

έπομαι = ακολουθώ, καταδιώκω.

έπονείδιστος = επαίσχυντος, αισχρός.

ώς έπος είπειν = για να πω έτσι.

έπουρίζω = βοηθώ ως ούριος άνεμος, ευνοώ.

έπουρος = ούριος.

έράω-ώ = αγαπώ, είμαι εραστής.

έργάζομαι = κάνω, προξενώ, εργάζομαι.

έργον = έργο, πόλεμος, δύσκολο πράγμα.

έργώδης = κοπιαστικός.

έρεισμα = στήριγμα.

έρέσσω = κωπηλατώ.

έρέτης = κωπηλάτης.

έρημος = έρημος, μόνος.

έρημόω-ώ = ερημώνω, καταστρέφω.

έρις = φιλονικία, άμιλλα.

έρρωμένως = με θάρρος, με σθένος.

εις χειρας έρχομαι τινι = συγκρούομαι.

έρως = έρωτας, πόθος, επιθυμία.

έρωτάω-ώ = ρωτώ, ζητώ να μάθω.

έσχατος = τελευταίος, απώτατος.

έταίρος = φίλος, σύντροφος.

έτοιμος & έτοιμος = έτοιμος.

εύβουλία = φρόνηση.

εύβουλος = συνετός.

εύγενής = ο καλής καταγωγής.

εύδαιμονία = ευτυχία, εύδαίμων = ευτυχής.

εύδοκιμέω-ώ = έχω καλή φήμη, προοδεύω, εκτιμώμαι.

εύδόκίμος = έντιμος, επαινετός, εύδοξέω-ώ = έχω φήμη καλή. εϋελπις-ιδος = αισιόδοξος, εύεργέτημα = ευεργεσία, υπηρεσία, εις Λόγους έρχομαί τινι = έρχομαι σε διαπραγματεύσεις με κάποιον, εύήθης = αφελής, ανόητος, εύθαρσέω-ώ = είμαι θαρραλέος. εύκλεής= περίφημος, ένδοξος. εϋκλεια= δόξα. εύκοσμία = ευπρέπεια, τάξη. εύλάβεια = προσοχή.

εύλαβέομαι-οϋμαι = προσέχω, φυλάγομαι, εύμενής = ευνοϊκός, εύνοια = ευμένεια.

εύνοιαν έχω τινί = δείχνω ευμένεια σε κάποιον.

εύνομέομαι-ούμαι = έχω καλούς νόμους,

κυβερνώμαι καλά.

εύνομία = καλή διοίκηση.

εύνους = ευνοϊκός, φιλικός.

εύπάθεια = ευτυχία.

εύπραγέω-ώ = ευτυχώ.

εύπρανία & εύπραξία = ευτυχία.

εύρος = πλάτος.

εύρωστία = σωματική δύναμη, εύρωστος = ρωμαλέος, εύτακτος = τακτικός, πειθαρχικός, εύταξία = πειθαρχία.

εύτρεπίζω = ετοιμάζω, τακτοποιώ, επισκευάζω.

εύφροσύνη = χαρά.

έφεξής= κατά σειρά, διαδοχικά.

έφέπτω & έφέπτομαι= ακολουθώ, καταδιώκω.

έφηγέομαι-οϋμαι = οδηγώ, πληροφορώ.

έφήδομαι = επιχαίρω.

έφίημι = στέλνω, ρίχνω, απολύω.

έφίεμαι= επιθυμώ, δίνω εντολές.

έφικνοϋμαι τω λόγω = πλησιάζω την αλήθεια ή

την πραγματικότητα με το λόγο μου.

έφίστημι = τοποθετώ επάνω, διορίζω.

έφοράω-ώ = επιβλέπω.

έφορμάω-ώ = επιτίθεμαι, εξεγείρω.

έφορμέω-ώ = κάνω αποκλεισμό, πολιορκώ.

έφόρμησις & έφορμος = αποκλεισμός, πολιορκία.

έφορμίζω = φέρνω το πλοίο στην ακτή.

έφορμίζομαι = αγκυροβολώ.

έχθος = μίσος.

έχθρα = μίσος.

οικεία έχθρα = προσωπική.

έχυρός = οχυρός, ασφαλής.

έχω = έχω, κατέχω, κρατώ, αντέχω.

έχομαι = κατέχομαι, κρατούμαι, προσκολλώμαι.

έχω + απαρέμφ.= μπορώ.

έως = αυγή.

άμα έω = τα χαράματα.

 

Ζ

ζεύγνυμι = ζεύω, δένω, συνδέω.

ζεύγνυμι ναϋς = στερεώνω ηλοία με σχοινιά.

ζηλόω-ώ = ζηλεύω.

ζημία = βλάβη, πρόστιμο, ποινή, τιμωρία, ζημιόω-ώ = βλάπτω, τιμωρώ, ζητέω-ώ = ζητώ, επιθυμώ, ζήω-ώ = ζω.

ζωγρέω-ώ = συλλαμβάνω ζωντανό, αιχμαλωτίζω.

Η

ήβάω-ώ = βρίσκομαι στην ήβη. ήβη = νεότητα.

ήγεμονία = αρχηγία, αρχή, κυριαρχία, ήγεμών = αρχηγός, οδηγός, ήγέομαι-ούμαι = προηγούμαι, οδηγώ, είμαι αρχηγός, θεωρώ, νομίζω, πιστεύω, περί πολλού (πλείονος, πλείστου) ήγούμαί τι = αποδίδω μεγάλη (μεγαλύτερη, μεγίστη) σημασία σε κάτι.

ήδομαι= ευχαριστούμαι.

ήδονή = ευχαρίστηση, τέρψη.

ήδυπάθεια = ηδονική ζωή, απολαύσεις.

ήδύς = γλυκός.

ήδέως = με ευχαρίστηση.

ήκιστα = καθόλου.

ήκω = έχω έλθει, έχω καταντήσει.

ήλικιώτης & ήλιξ = συνομήλικος.

ήλίκος = πόσο μεγάλος, πόσο μικρός.

ήμέτερος = δικός μας.

ήμί = λέγω.

ήν δ' έγώ = είπα εγώ.

ή δ' ός = είπε αυτός.

ήπειρος = στεριά.

Ήπειρος = η Ασία. ήσυχία = ησυχία.

ήσυχίαν έχω ή ήσυχίαν άγω = ησυχάζω, ήττάομαι-ώμαι = είμαι κατώτερος, νικιέμαι, υστερώ.

 

Θ

θαλασσοκρατέω-ώ = είμαι κύριος της θάλασσας.

θάλπος = θερμότητα, ζέστη.

θανατόω-ώ = θανατώνω, φονεύω.

θαρσέω-ώ & θαρρώ = παίρνω θάρρος.

τό θαρσοϋν = το θάρρος.

θάρσος - θάρρος - θράσος = θάρρος, τόλμη.

θαρσύνω - θαρρύνω = δίνω θάρρος.

θαυμάζω = απορώ, θαυμάζω, ζηλεύω,

εκπλήττομαι.

θαυμάσιος - θαυμαστός = παράδοξος, αξιοθαύμαστος.

θεάομαι-ώμαι = βλέπω, εξετάζω.

θειος = θεϊκός.

θέμις = νόμος, δίκαιο, ορθό.

θεοφιλής = αγαπητός στους θεούς.

θεραπεύω = υπηρετώ, λατρεύω, περιποιούμαι.

θεράπων-οντος = υπηρέτης.

θέω = τρέχω, πλέω.

δρόμω θέω = προχωρώ τροχάδην.

θεωρέω-ώ = βλέπω, παρατηρώ, επιθεωρώ.

θηράω-ώ = κυνηγώ, συλλαμβάνω, αιχμαλωτίζω,

σκοτώνω, επιδιώκω.

θνήσκω = πεθαίνω, σκοτώνομαι.

θορυβέω-ώ = προξενώ θόρυβο.

θορυβούμαι = ταράζομαι, ενοχλούμαι.

θρούς = ψίθυρος.

θυμοειδής = ζωηρός, ορμητικός.

θυμόομαι-ούμαι = εξοργίζομαι.

θύω - θύομαι = θυσιάζω.

θωπεία = κολακεία.

θωπεύω = κολακεύω.

θωρακίζω = οπλίζω με θώρακα.

I

ίάομαι-ώμαι = γιατρεύω.

ίδιος = δικός μου, ιδιωτικός, προσωπικός, ατομικός.

τά ιδια = ιδιωτικές υποθέσεις.

ίδία= ιδιαίτερα, προσωπικά.

ιδιωτεύω = είμαι ιδιώτης.

χώρα ίδιωτεύουσα = ανάξια λόγου.

ιδρύω = ιδρύω, κτίζω.

ιδρύομαι = εγκαθίσταμαι κάπου με ασφάλεια, ιερός = ιερός, αφιερωμένος.

γίγνεται τά ιερά = οι θυσίες αποβαίνουν ευνοϊκές.

ιημι = ρίχνω, εκπέμπω.

ιεμαι = ορμώ.

ικετεύω = παρακαλώ.

ικέτης = ικέτης.

ίκνέομαι-οϋμαι = έρχομαι.

ίππάσιμος = κατάλληλος για ιππασία.

ίσηγορία = ισότητα απέναντι του νόμου.

ίσόπεδον = ομαλό έδαφος.

ϊστημι= στήνω, διεγείρω.

ίσταμαι = στέκομαι, κείμαι.

ισχύς = δύναμη.

ισχύω = είμαι (γίνομαι) ισχυρός.

 

Κ

καθαιρέω-ώ = κατεβάζω, κατεδαφίζω, καταδικάζω, κυριεύω, καθαίρω = καθαρίζω, κάθαρσις = εξαγνισμός.

καθίστημι = διορίζω, εγκαθιστώ, παρατάσσω, τακτοποιώ.

καθίσταμαι = εγκαθίσταμαι, καθίσταμαι τήν πολιτείαν = τακτοποιώ τα πράγματα της πόλεως. καθίσταμαι εις λόγους = αρχίζω διαπραγματεύσεις, καθίσταμαι τι = τακτοποιώ κάτι. κάθοδος = επάνοδος στην πατρίδα, καινοτομέω-ώ = επιφέρω καινοτομίας.

καίριος = αξιόλογος, κατάλληλος.

καιρός = ευκαιρία, κατάλληλη στιγμή.

εν καιρώ γίγνεταί τι = αποβαίνει προς όφελος.

μετά καιρού = σε κατάλληλη περίσταση.

παρά καιρόν = παράκαιρα.

κακία = κακότητα, δειλία.

κακοδαιμονία = ατυχία, δυστυχία.

κακοδοξ ία = κακή φήμη.

κακόνους = δυσμενής, ο σκεπτόμενος κακό.

κακοπάθεια = αθλιότητα.

κακοπραγέω-ώ = αποτυγχάνω, δυστυχώ.

κακοπραγία = αποτυχία, δυστυχία.

κακουργέω-ώ = πράττω κακά, βλάπτω.

καλέω-ώ = καλώ, προσκαλώ.

κάμνω = κοπιάζω, ασθενώ, νικιέμαι.

καρπόομαι-οϋμαι = καρπώνομαι, απολαμβάνω,

έχω έσοδα από κάπου.

καρτερέω-ώ = υπομένω, αντέχω.

κατα βαίνω = κατεβαίνω.

καταβάλλω = ρίχνω κάτω, ανατρέπω, νικώ,

κατεδαφίζω.

καταβοή = κατακραυγή.

καταγιγνώσκω τινός τι = κατηγορώ κάποιον για κάτι. καταγιγνώσκεταί τις= καταδικάζεται, θάνατος καταγιγνώσκεταί = γίνεται καταδίκη σε θάνατο.

καταγορεύω = κατηγορώ.

κατάγω = επαναφέρω κάποιον από την εξορία.

κατάδηλος = ολοφάνερος.

καταδουλόω-ώ & καταδουλοϋμαί τινα =

υποδουλώνω.

καταισχύνω = ντροπιάζω.

καταισχύνομαι = αισθάνομαι ντροπή.

καταλέγω = καταγράφω στον κατάλογο,

στρατολογώ, καταριθμώ, εκθέτω κατά τάξη.

καταλείπω = κληροδοτώ, αφήνω πίσω,

εγκαταλείπω, παραδίδω.

καταλλαγή = ανταλλαγή, συμφιλίωση.

καταλλάσσω = συμφιλιώνω.

κατάλυσις = διάλυση, κατάργηση.

καταλύω = λύνω, καταβάλλω, καταργώ.

καταναυμαχέω-ώ = κατανικώ σε ναυμαχία.

καταπλέω = προσορμίζομαι.

κατάπληξις = έκπληξη, φόβος.

καταπλήσσω = κατατρομάζω κάποιον.

καταπλήσσομαι = φοβάμαι.

κατάπλους = κατάπλους σε λιμάνι.

κατασήπομαι = σαπίζω.

κατατρίβω = αφανίζω, καταστρέφω.

καταφρονέω-ώ = περιφρονώ, περηφανεύομαι.

καταψηφίζομαι = καταδικάζω.

κατηγορέω-ώ = κατηγορώ, διατυπώνω κατηγορίες.

κατοικέω-ώ = κατοικώ.

κατοικίζω = εγκαθιστώ κατοίκους.

κατοικτείρω & κατοικτίρω = λυπάμαι πολύ.

κατοκνέω-ώ = διστάζω πολύ.

καύμα = καύσωνας.

καύσις = καύση, καυτηρίαση.

κε'ιμαι = είμαι ξαπλωμένος, έχω ταφεί.

κελεύω = διατάζω, προτρέπω, συμβουλεύω,

παρακαλώ.

κενός = αδειανός, στερημένος.

κεράννυμι = αναμειγνύω, συνδυάζω.

κέρας = άκρο στρατιωτικής παρατάξεως, πτέρυγα,

σάλπιγγα.

κερδαίνω = αποκομίζω κέρδη, κερδαλέος = επικερδής, κηδεστής = συγγενής, γαμβρός, κηδεστία = συγγένεια, κήδομαι = φροντίζω, κινδυνεύω = διατρέχω κίνδυνο, ό κινδυνεύων = ο κατηγορούμενος, κίνησις = αναστάτωση, πόλεμος, κλαυθμός = θρήνος.

κοινός = κοινός, δημόσιος, αμερόληπτος, τό κοινόν = το σύνολο των πολιτών, τά κοινά = διαχείριση των κοινών, δημόσιες υποθέσεις.

κοινωνέω-ώ = συμμετέχω, κάνω κάτι από κοινού, συμφωνώ.

κοινωνός = συνεργάτης. κολάζω= τιμωρώ, κολάζομαι τινα = τιμωρώ, κουφίζω = ανακουφίζω.

κρατέω-ώ = γίνομαι κύριος, κυριεύω, επικρατώ κρατώ τινα = νικώ.

κράτος = δύναμη, εξουσία, κυριαρχία, κρείττων = ο πιο δυνατός, κρημνώδης = απόκρημνος, κρήνη = βρύση, πηγή. κρηπίς = θεμέλιο.

κρίνω = διαχωρίζω, αποχωρίζω, αποφασίζω, κρίσιν ποιούμαι τινι = δικάζω κάποιον, κρούω & κρούομαι = χτυπώ, συγκρούω. κρούομαι πρύμναν = οπισθοδρομώ, κρύφα = κρυφά.

κτάομαι-ώμαι= αποκτώ, προμηθεύομαι.

κτείνω = σκοτώνω.

κώλυμα = εμπόδιο.

κωλύμη = παρακώλυση, εμπόδιση.

κωλύω = εμποδίζω, απαγορεύω.

κώμη = χωριό, οικισμός.

Λ

λαγχάνω = λαμβάνω με κλήρο ή από την τύχη λάθρα = κρυφά.

λανθάνω & λήθω = διαφεύγω την προσοχή.

λανθάνω έμαυτόν = λησμονώ.

λέγω = λέγω, προτείνω, παραγγέλλω.

ευ λέγω = επαινώ.

κακώς λέγω = κακολογώ.

οί λέγοντες = οι ρήτορες.

ώς έπος είπειν = για να πω έτσι.

ώς απλώς ή ώς συντόμως είπείν = για να πω γενικά.

συνελόντι είπείν ή ώς εν κεφαλαίω είρήσθαι = για

να πω με λίγα λόγια.

λείπω = αφήνω, εγκαταλείπω.

λείπομαι = καταλείπομαι, υπολείπομαι, είμαι

κατώτερος, υστερώ.

λεκτικός = ικανός στο λέγειν.

λεπτόγεως = άγονος.

λήζομαι = ληστεύω, διαρπάζω.

λιμός = πείνα.

λιπαρέω-ώ = επιμένω, ικετεύω.

λιπαρής = επίμονος, πείσμων.

λιπαρός = χαρούμενος, λαμπρός.

λόγος = λόγος, επιχείρημα, πρόταση, δικαιολογία,

λογικό.

ή τών λόγων παιδεία = ρητορική μόρφωση, εις λόγους άγω τινά = φέρνω κάποιον σε συνομιλία ή σε επαφή με κάποιον, έρχομαι εις λόγους τινί = έρχομαι σε διαπραγματεύσεις με κάποιον, τούς λόγους ποιούμαι = μιλώ. λόγον δίδω μι = λογοδοτώ.

λόγοι γίγνονται = διεξάγονται διαπραγματεύσεις.

έκφέρω λόγον = διαδίδω την πληροφορία.

λοιμός = νόσος.

λοιπός = υπόλοιπος.

λοιπόν έστι = απομένει, υπολείπεται.

τό λοιπόν = στο εξής.

λυμαίνομαι = κακοποιώ, βλάπτω.

λυσιτελέω-ώ = ωφελώ.

τό λυσιτελοϋν = ωφέλεια, πλεονέκτημα.

λύω = λύνω, διαλύω, παραλύω, απαλλάσσω.

λύω τάς σπονδάς = παραβιάζω τις συνθήκες.

 

Μ

μακρηγορέω-ώ = μακρολογώ.

μακρηγορία = μακρολογία.

μάλα - μάλλον- μάλιστα = πολύ, περισσότερο,

πάρα πολύ.

μανία = παραφροσύνη, μανία.

μαρτυρέω-ώ = βεβαιώνω, καταθέτω.

μαρτυρώ τά ψευδή = δίνω ψευδείς μαρτυρίες.

μάτην = μάταια, άσκοπα, απερίσκεπτα.

μάχην νικώ = κερδίζω μάχη.

μάχη νικώ = νικώ μαχόμενος.

μεγαλοφρονέω-ώ= έχω μεγάλη πεποίθηση σε

κάτι, είμαι μεγαλόψυχος.

μεγαλοφροσύνη = μεγαλοψυχία.

μέγας = μεγάλος, ψηλός, εκτεταμένος.

μέγα φρονώ = περηφανεύομαι.

μεθίστημι= μεταβάλλω.

μεθίστημι τήν πολιτείαν = μεταβάλλω το

πολίτευμα.

μεθίσταμαι= παραμερίζω, μετακινούμαι, μειονεκτέω-ώ = υστερώ, μελέτη = φροντίδα, επιμέλεια.

μέλλησις = βραδύτητα, αναβολή.

μέλλω = σκοπεύω, σκέπτομαι, βραδύνω,

αναβάλλω, διστάζω, πρόκειται να...

μέλει τινί τίνος = φροντίζει, ενδιαφέρεται κάποιος

για κάτι.

μέμφομαι = κατηγορώ.

μερίζω = κόβω σε μερίδια, διαμοιράζω.

μεστός = γεμάτος.

μεστόω-ώ = γεμίζω.

μεταβάλλω = αλλάζω, τροποποιώ.

μεταβολή = αλλαγή.

μεταβουλεύω = μεταβάλλω γνώμη, μετανοώ.

μεταδίδω μι = δίνω ένα μέρος από κάτι.

μεταλαμβάνω = λαμβάνω ένα μέρος από κάτι.

μεταλλαγή = ανταλλαγή.

μεταλλάττω = μεταβάλλω, ανταλλάσσω.

μεταμέλει τινί = μετανοεί κάποιος.

μεταμέλομαι = μετανοώ.

μεταμέλεια = μετάνοια.

μετάστασις = μετακίνηση, μετανάστευση,

μετοίκηση.

μετανίστημι= μετακινώ κάποιον από τη χώρα του. μετανίσταμαι = μετοικώ, μεταναστεύω, μεταπείθω = μεταβάλλω την πεποίθηση κάποιου, μεταπέμπω = προσκαλώ, ανακαλώ, μεταπέμπομαι = στέλνω και προσκαλώ, μέτειμι (< μετά+είμί) = είμαι μεταξύ, μέτεστί τινί τίνος = κάποιος μετέχει σε κάτι.

μετέρχομαι = καταδιώκω, επιδιώκω, εκδικούμαι.

μετέωρος = ο ιτψούμενος πάνω από το έδαφος.

μετοικέω-ώ = αλλάζω κατοικία, είμαι μέτοικος.

μετοίκησις = αλλαγή κατοικίας.

μετοικίζω = οδηγώ κάποιον σε άλλο τόπο.

μετουσία (μέτεστι) = συμμετοχή.

μηδαμή = πουθενά, καθόλου, με κανέναν τρόπο.

μηδαμόθεν= από πουθενά.

μηδαμού = πουθενά.

μηδαμώς = καθόλου, με κανέναν τρόπο.

μηδέποτε = ουδέποτε.

μηκύνω = εκτείνω, παρατείνω.

μηνύω = φανερώνω, προδίδω, καταγγέλλω.

μητρόπολις = η πόλη που ίδρυσε την αποικία.

μειον έχω τι = μειονεκτώ σε κάτι.

περί έλάττονος ποιούμαι = θεωρώ μικρότερης

αξίας.

μιμνήσκω = υπενθυμίζω. μιμνήσκομαι= θυμάμαι, κάνω μνεία, μισθοφορέω-ώ = λαμβάνω μισθό, υπηρετώ έναντι μισθού.

μισθοφόρος = μισθωτός.

έλλιπής μνήμης γίγνομαι = λησμονώ.

μνημονεύω = θυμάμαι.

μόρα (μείρομαι) = σπαρτιατικό στρατιωτικό τμήμα

400 ανδρών, τάγμα.

μορία (εννοείται ελαία) = ιερή ελιά.

μύθος = Λόγος, συμβουλή, διήγημα.

μύριοι = δέκα χιλιάδες.

μυρίοι= αμέτρητοι.

μωρία = ανοησία.

μωρός & μώρος = ανόητος.

 

Ν

ναυκληρέω-ώ = είμαι ιδιοκτήτης ή κυβερνήτης πλοίου.

ναυκρατέω-ώ = είμαι κύριος στη θάλασσα με τον στόλο μου.

ναυμαχέω-ώ = συνάπτω ναυμαχία, ναυπηγέω-ώ = κατασκευάζω πλοία, ναϋς = πλοίο.

νήες μακραί= πλοία πολεμικά.

νήες στρογγύλαι = πλοία εμπορικά.

πληρώ ναϋν = επανδρώνω πλοίο.

νήες άντίπρωροι = πλοία έτοιμα προς ναυμαχία.

νέμω = διαμοιράζω, βόσκω.

νέμω χώραν (γην, χωρίον) = κατέχω.

νεώριον = ναύσταθμος.

νεωστί = πρόσφατα, προ ολίγου.

νεωτερίζω = επιχειρώ πολιτικές αλλαγές.

νεωτερισμός = επαναστατική κίνηση.

νικάω-ώ = νικώ, επικρατώ.

νικώ μάχη (ναυμαχία, πολιορκία) = νικώ

μαχό μένος,

ναυμαχώντας, πολιορκώντας, νομίζω = νομίζω, πιστεύω, θεωρώ.

τά νομιζόμενα - τά νενομισμένα = τα έθιμα, οι

καθιερωμένες τιμές.

νόμος = νόμος, συνήθεια.

νόμος κύριος = έγκυρος νόμος.

νόμος έπιτήδειος = κατάλληλος νόμος.

νόμον τίθημι = ως νομοθέτης θεσπίζω νόμο.

νόμον τίθεμαι = ως λαός θέτω νόμους μέσω

νομοθέτη. λύω τον νόμον = καταργώ το νόμο.

γράφω νόμον = συντάσσω νόμο.

εισφέρω νόμον = προτείνω νόμο.

άποδείκνυμι νόμους = δημοσιεύω νόμους.

νουθετέω-ώ = συμβουλεύω.

ό νουν έχων = γνωστικός.

προσέχω τόν νουν = στρέφω την προσοχή μου.

Ξ

ξενηλασία = απέλαση.

ξενία = φιλοξενία.

ξενικόν = μισθοφορικό στράτευμα.

ξένιος = φιλόξενος.

ξένιος Ζευς = ο Δίας προστάτης των ξένων.

ξένια = δώρα φιλοξενίας.

ξένος = φιλοξενούμενος, ξένος, φίλος.

 

Ο

οιδα = γνωρίζω, κατανοώ.

χάριν οιδά τινι = χρωστώ ευγνωμοσύνη σε

κάποιον.

κακώς οιδα = δεν γνωρίζω καλά ότι. οϊκαδε = προς την οικία, προς την πατρίδα.

ο’ίκοθεν = από τον οίκο, από την πατρίδα, ο’ίκοθι = στον οίκο. οίκοι = στον οίκο.

οικείος = δικός, οικιακός, συγγενικός,

οικογενειακός φίλος.

τά οικεία = ατομικές υποθέσεις.

οίκείως = ευνοϊκά, φιλικά.

οίκείως έχω πρός τινα = συνδέομαι φιλικά με

κάποιον.

οίκείως χρώμαί τινι = έχω φιλικές σχέσεις με κάποιον.

οίκέτης = οικιακός δούλος, υπηρέτης, οίκέω-ώ = κατοικώ, οίκήτωρ = κάτοικος, άποικος. οίκίζω = χτίζω οικία, ιδρύω αποικία, οικιστής = ιδρυτής αποικίας, οικτίρω = λυπάμαι κάποιον, οίμωγή = θρήνος, οιμώζω = θρηνώ.

οίομαι = νομίζω, φαντάζομαι, σκοπεύω, οίόν τ' έστί = είναι δυνατόν, οίός τ' είμι = δύναμαι, μπορώ. οίχομαι= έχω φύγει, αφανίζομαι, οιωνός = μαντικό πτηνό, σημείο, οιωνός, ολιγαρχία = ολιγαρχικό πολίτευμα, οί ολίγοι = οι ολιγαρχικοί, όλιγωρέω-ώ = παραμελώ, αδιαφορώ, ολιγωρία = αδιαφορία, παραμέληση.

όλλυμι & όλλύω = χάνω, καταστρέφω.

ολοφυρμός = θρήνος.

ολοφύρομαι = θρηνώ.

όμιλέω-ώ = συναναστρέφομαι.

όμνυμι= ορκίζομαι, βεβαιώνω με όρκο.

όμογνωμονέω-ώ = συμφωνώ.

όμογνώμων = σύμφωνος.

ομόθυμος = ομόφωνος.

όμολογέω-ώ = συμφωνώ, παραδέχομαι.

όμορος (όμοϋ-όρος) = γειτονικός.

όμοσκηνέω-ώ = μένω με άλλον στην ίδια σκηνή.

όμοϋ = μαζί.

ομόφυλος = ομοεθνής.

ονειδίζω = κατηγορώ, προσβάλλω.

όνειδος = κατηγορία, ντροπή.

καθίστημί τινα εις ονείδη = ρίχνω κάποιον στην

καταισχύνη.

ονομάζω = ονομάζω, καλώ ονομαστικά, φοβερώς ονομάζω = μεταχειρίζομαι φοβερές εκφράσεις.

το όπλιτικόν = οι οπλίτες.

τίθεμαι τά όπλα= παρατάσσομαι, στρατοπεδεύω.

όπότερος = όποιος απ' τους δύο.

όρέγω = προτείνω, προσφέρω.

ορέγομαι = επιθυμώ.

όρεξις = επιθυμία, κλίση.

όρθόω-ώ = ανορθώνω, ανεγείρω.

όρθούμαι = σηκώνομαι, όρμάω-ώ = παρακινώ, ορμώ. όρμώμαι= εξορμώ, είμαι πρόθυμος, ορμίζω = προσορμίζω, αγκυροβολώ, ορύττω = σκάβω.

έφ' ω & έφ' ω τε (+ απαρ.) = υπό τον όρο.

οφείλω (όφελος) = οφείλω.

όφλισκάνω = οφείλω.

όφλισκάνω δίκην = καταδικάζομαι.

όχλώδης = ταραχώδης.

όψέ = αργά.

όψία = εσπέρα.

 

Π

πάθος = πάθημα, συμφορά, ατύχημα.

παιδεύω = εκπαιδεύω.

παμπληθής = πάρα πολύς.

πανδημ(ε)ί = με όλο το λαό ή τον στρατό.

παντάπασιν = εντελώς.

πανταχή = παντού.

πανταχόθεν= από παντού.

παντελής = τέλειος, ολόκληρος, πλήρης.

παραβάλλω = συγκρίνω, τοποθετώ.

παραγγέλλω = διατάζω, αναγγέλλω.

παραγίγνομαι = παρευρίσκομαι, φθάνω.

παράγω = παρασύρω, οδηγώ πλησίον.

παρακαλέω-ώ = προσκαλώ, παρακινώ.

παρακαλούμαι = επικαλούμαι, προτείνω.

παρακατοικίζω = βάζω κάποιον να κατοικήσει πλησίον κάποιου.

παραλλάττω = μεταβάλλω, αλλοιώνω, παραλύω = λύνω, καταλύω, ελευθερώνω. παραπλέω = πλέω παραλιακά, παραπλεύρως. παρασκευή = (πολεμική) ετοιμασία, παραυτίκα = αμέσως, πάρειμι (< παρά+είμί) = είμαι παρών, παρέρχομαι = διέρχομαι πλησίον, παρέρχομαι τινα = παραβλέπω κάποιον, το παρεληλυθός = το παρελθόν, οί παριόντες = οι ρήτορες, οι διαβάτες, παρέχω = δίνω, προξενώ, παράγω, παρέχω πράγματα = ενοχλώ, τοιοϋτον έμαυτόν παρέχω = δείχνω τέτοια διαγωγή.

παρίσταταί τινι = έρχεται στο νου κάποιου.

παροικέω-ώ = κατοικώ πλησίον.

παροινία = συμπεριφορά μεθυσμένου.

παρρησιάζομαι = μιλώ ελεύθερα.

πάσχω = παθαίνω, υποφέρω, τιμωρούμαι.

ευ πά σ χ ω = ευεργετούμαι.

κακώς πάσχω = κακοποιούμαι.

πατρώος = ο ανήκων στον πατέρα.

τά πατρώα = πατρική κληρονομιά.

παύω = παύω, διακόπτω, τελειώνω.

πεδίον = πεδιάδα.

πειράω-ώ = δοκιμάζω, επιχειρώ.

πειρώμαι = δοκιμάζω, προσπαθώ, επιτίθεμαι.

πένης = φτωχός, άπορος, στερημένος.

περιάγω = περιφέρω.

περιαιρέω-ώ = αφαιρώ, κατεδαφίζω.

περιγίγνομαι = υπερέχω, νικώ, επικρατώ.

περιίστημι= περικυκλώνω.

περίλοιπος = υπόλοιπος.

περίλυπος = λυπημένος.

περιμάχητος = περιζήτητος.

περιοράω-ώ = βλέπω ολόγυρα, περιφρονώ,

επιτρέπω, ανέχομαι, περιμένω, βλέπω με

αδιαφορία.

περιορώμαι = διστάζω.

περιουσία = αφθονία, περιουσία.

περιπλέω = πλέω γύρω.

περίπλεως & -πλεος = κατάμεστος.

περιτείχισμα = οχύρωμα.

πιθανός = πιστικός, πιστευτός.

πίπτω = πέφτω, σκοτώνομαι.

πιστά λαμβάνω τινός = λαμβάνω ένορκες

διαβεβαιώσεις για κάτι.

πλήθω = είμαι γεμάτος.

πλημμελέω-ώ = κάνω σφάλμα.

πλημμέλημα = σφάλμα.

πλήρης = γεμάτος, επαρκής.

πληρόω-ώ = γεμίζω, εξοπλίζω πλοίο.

πληρώ ναϋν = επανδρώνω πλοίο.

πλώιμος = πλωτός, κατάλληλος για θαλάσσια

ταξίδια.

πνιγηρός = αυτός που αποπνίγει.

πνίγος = υπερβολική ζέστη.

ποιώ πόλεμον = προκαλώ πόλεμο, είμαι αίτιος

πολέμου.

ευ ποιώ = ευεργετώ.

κακώς ποιώ = κακοποιώ, βλάπτω.

ποιούμαι = κατασκευάζω, θεωρώ.

τήν κρίσιν ποιούμαι = κρίνω.

γνώμην ποιούμαι = προτείνω.

ποιούμαι διαλλαγάς = συμφιλιώνομαι.

ειρήνην ποιούμαι = ειρηνεύω.

ποιούμαι πόλεμον = πολεμώ.

ποιούμαι υιόν = αποκτώ γιο.

ποιούμαι τινα υιόν = υιοθετώ κάποιον.

ποιούμαι τινά έκποδών = απομακρύνω, εξοντώνω,

εξουδετερώνω.

περί πολλοϋ (περί πλείονος, περί πλείστου) ποιούμαι = θεωρώ σπουδαίο (σπουδαιότερο, σπουδαιότατο), αποδίδω μεγάλη (μεγαλύτερη, μεγίστη) σημασία.

περί ολίγου (περί έλάττονος, περί έλαχίστου, περί

ούδενός) ποιούμαι = αποδίδω λίγη (λιγότερη,

ελάχιστη, καμία) σημασία.

περί παντός ποιούμαι τι = θεωρώ κάτι ως

ανεκτίμητο αγαθό.

πολέμιος = εχθρός.

πολιτεία = πολίτευμα, δημοκρατία.

πολιτείαν κατασκευάζομαι = θεσπίζω πολίτευμα.

πολιτεύω = είμαι πολίτης, ζω ως πολίτης.

πολιτεύομαι = αναμειγνύομαι στα πολιτικά.

πόλεις εύ πολιτευόμεναι = πόλεις καλά

κυβερνώμενες.

πολλάκις = πολλές φορές.

πολλαχόθεν = από πολλές πλευρές.

πολλαχοϋ = πολλές φορές, σε πολλά μέρη.

πολυπράγμων = πολυάσχολος, περίεργος.

ώς έπί τό πολύ = ως επί το πλείστον.

πλέον έχω = πλεονεκτώ.

ούδέν πλέον = κανένα όφελος, κέρδος.

πλέον φέρομαι τίνος = πλεονεκτώ.

πονέω-ώ = κοπιάζω, στενοχωριέμαι.

πονηρός = κακός, φαύλος, βλαβερός.

πόνος = κόπος, αγώνας.

πράγματα έχω = ενοχλούμαι.

έρχομαι έπί τά πράγματα = αποκτώ δύναμη.

πραγματεύομαι = ασχολούμαι με κάτι.

πράσσω = πράττω, κατορθώνω,

διαπραγματεύομαι.

εύ πράττω = ευτυχώ.

κακώς πράττω = δυστυχώ.

πράττω μετά τινος= συμπράττω.

έκ πολλού πράσσοντες = ύστερα από πολλές

διαπραγματεύσεις.

πρεσβεία = πρέσβεις, αποστολή πρέσβεων, πρεσβεύω = είμαι πρεσβύτερος, είμαι πρεσβευτής, πηγαίνω ή διαπραγματεύομαι ως πρεσβευτής.

πρεσβεύομαι = διαπραγματεύομαι, στέλνω πρέσβεις, πηγαίνω ως πρεσβευτής, προαγορεύω = προειδοποιώ, δηλώνω απερίφραστα, προάγω = παρακινώ, προάγομαι = παρακινούμαι. προαίρεσις= προτίμηση, εκλογή. προαιροϋμαι= εκλέγω, προτιμώ, προαισθάνομαι = εκ των προτέρων αντιλαμβάνομαι, προβλέπω, προαπεχθάνομαι = εκ των προτέρων γίνομαι μισητός.

προβολή = προεξοχή, καταγγελία, προβουλεύω = προμελετώ, καταρτίζω σχέδιο νόμου.

πρόδηλος = ολοφάνερος.

προθυμέομαι-οϋμαι = είμαι πρόθυμος ή έτοιμος, επιθυμώ.

προθυμία = προθυμία, ζήλος.

προΐεμαι = εγκαταλείπω, περιφρονώ, παραμελώ.

προΐσταμαι = είμαι επικεφαλής, είμαι αρχηγός.

οί προεστώτες = αρχηγοί.

προλέγω = προτιμώ, προφητεύω δημόσια,

διακηρύσσω, διατάζω.

προνοέω-ώ = προβλέπω, φροντίζω.

προνομή = επιδρομή, διαρπαγή.

προπετής = ορμητικός, βίαιος, επιρρεπής.

προσάγω = οδηγώ, προσκομίζω.

προσάντης= ανηφορικός, δύσκολος, δυσάρεστος, προσδοκάω-ώ = περιμένω, ελπίζω, προσδοκέω-ώ = φαίνομαι, θεωρούμαι, πρόσειμι (< πρός + είμι) = προσέρχομαι, επέρχομαι, πλησιάζω.

πρόσειμι (πρός+ είμί) = είμαι παρών, προστίθεμαι, προσέχω τόν νουν (την γνώμην) = έχω στραμμένη την προσοχή μου.

προσκοπέω-ώ = εξετάζω εκ των προτέρων. προσοικέω-ώ = κατοικώ πλησίον, πρόσοικος = γειτονικός.

προσπίπτω = πέφτω επάνω σε..., προσκρούω, επέρχομαι ξαφνικά.

προσπλέω = πλησιάζω, πλέω προς, πλέω εναντίον, πρόσφορος = χρήσιμος, ωφέλιμος, κατάλληλος, πρέπων.

πρότερος = πιο μπροστά, προηγούμενος. προύργου(< πρό +έργου) = χρήσιμος, ωφέλιμος, μηδέν προύργου έστί = κανένα όφελος δεν υπάρχει.

πρύμναν κρούομαι = κωπηλατώ προς τα πίσω,

οπισθοχωρώ.

πρύμναν λύω = αποπλέω.

πυνθάνομαι = ζητώ να μάθω, πληροφορούμαι,

ακούω.

πώποτε = ποτέ μέχρι τώρα.

 

Ρ

ράδιος (παραθ. ράων-ραστος) = εύκολος, πρόθυμος, έτοιμος, ραθυμέω-ώ = αμελώ, αδιαφορώ, ραστώνη = ευχέρεια, ανάπαυση, ρώμη = δύναμη, θάρρος.

Σ

σεμνός (σέβω) = σεβαστός, σπουδαίος, σθένος = δύναμη.

σιγήν έχω = σιωπώ, διάγω ειρηνικά.

σίτος & πληθ. τά σιτα = σιτάρι, αλεύρι.

σίτος τακτός = ορισμένη ποσότητα τροφίμων.

σίτος έσπλει= εισάγονται τρόφιμα.

περί σίτου έκβολήν = περίπου όταν σχηματίζονται

τα πρώτα στάχυα των σιτηρών.

ό σίτος έν άκμή έστι = τα σιτηρά ωριμάζουν.

σκεδάννυμι = διασκορπίζω.

σκευάζω = παρασκευάζω, κατασκευάζω.

σκευή = ετοιμασία, ενδυμασία, στολή.

σκευοφόρος = αχθοφόρος.

τά σκευοφόρα = τα υποζύγια, οι αποσκευές.

σκέψις = σκέψη, εξέταση.

σκηνόω-ώ (< σκήνος) = κατασκηνώνω.

σκοπέω-ώ & σκοπούμαι = παρατηρώ, προσέχω,

κατασκοπεύω, κρίνω, εννοώ, σκέπτομαι.

σκέψασθε παρ' ύμιν αύτοις = σκεφθείτε μέσα σας.

σκοταιος = σκοτεινός, με το σκοτάδι.

σπένδομαι = κάνω σπονδές, συνθηκολογώ, ειρηνεύω.

σπεύδω = επιταχύνω, επιδιώκω, βιάζομαι, σπονδή (< σπένδω) = σπονδή, συνθήκη, ειρήνη.

Λύω τάς σπονδάς = παραβιάζω τις συνθήκες, σπονδάς ποιούμαι = κλείνω ειρήνη, υπογράφω συνθήκη.

σποράδην = σκορπιστά, σποραδικά, σπουδάζω = επιδιώκω, φροντίζω, στέλλω = αποστέλλω. στέργω = αγαπώ, αρκούμαι.

στρατοπεδεία & στρατοπέδευσις = στρατοπέδευση, συγγίγνομαι = συναναστρέφομαι, συναντώ, συνενώνομαι.

συγγιγνώσκω = συμφωνώ, ομολογώ, συγχωρώ, συγγνώμην έχω τινί = δικαιολογώ κάποιον, συγγνώμης τυγχάνω = συγχωρούμαι. σύγκειμαι = αποτελούμαι από. συκοφαντέω-ώ = συκοφαντώ, συλλαμβάνω = συλλαμβάνω, συλλέγω = συγκεντρώνω, στρατολογώ, σύλλογος = συνέλευση, συγκέντρωση, συμβαίνω = έρχομαι σε διαπραγμάτευση ή σε συμβιβασμό ή σε συμφωνία, συμβάλλω = συνενώνω, συντελώ, συμβολή = συνάντηση, ένωση, συμπεριάγω = περιφέρω μαζί. συμπίπτω = πέφτω με ορμή, πέφτω μαζί.

συμπίπτει = συμβαίνει.

συμπράττω = συνεργώ, βοηθώ.

συναγείρω = συγκαλώ, συναθροίζω.

συνάγω = συγκεντρώνω, συνάπτω.

συναλλαγή = ανταλλαγή, συμφιλίωση.

συναλλάττω = συμφιλιώνω, ανταλλάσσω.

σύνδικος = συνήγορος.

συνέχω = συγκρατώ, διαφυλάττω.

συνηγορέω-ώ = είμαι συνήγορος.

συνίστημι= στήνω μαζί, συνδυάζω, συνενώνω,

συγκροτώ.

συνίσταμαι = συμπλέκομαι, συνδέομαι, έρχομαι σε συνεννόηση.

συνιστάμενον (το συνεστηκός) = συνωμοσία, συνωμότες.

σύνοιδα = γνωρίζω καλά. σύνοιδα έμαυτω = συναισθάνομαι, σύνοιδά τινι = γνωρίζω όσα και κάποιος άλλος, συνουσία (σύνειμι) = συναναστροφή, ποιούμαι τήν συνουσίαν = επικοινωνώ, σφάλλω = βλάπτω.

σφάλλομαι = κάνω σφάλμα, πλανώμαι, απατώμαι, παθαίνω, σφάλμα = αποτυχία, ζημία, λάθος, σφόδρα = πολύ.

σχολή = οκνηρία, ευκαιρία, απραξία, σχολήν άγω = ευκαιρώ, αδρανώ, σώζω = σώζω, διατηρώ, διαφυλάττω.

τιοιώ αγώνα σωμάτων = καθιερώνω αγώνα επιδείξεως σωματικής δύναμης.

Τ

τακτός = καθορισμένος.

τάττω = τακτοποιώ, παρατάσσω.

τείχισμα = οχύρωμα.

τειχομαχέω-ώ = μάχομαι κατά τείχους.

τειχομαχία = επίθεση εναντίον τείχους.

τελευτάω-ώ = τελειώνω, καταλήγω.

τελευτώ (τόν βίον) = πεθαίνω.

τελευτών (επιρ.) = τελικά.

τελευτή = θάνατος, τέλος.

τελέω-ώ = εκτελώ, πληρώνω.

τέλος = αποτέλεσμα, τέλος, σκοπός, πληρωμή,

φόρος.

οί έν τέλει (οί τά τέλη έχοντες - τό τέλος, τά τέλη,

τά οικοι τέλη) = οι άρχοντες (στην πατρίδα).

τέμνω = κόβω, διαιρώ, χωρίζω

τέμνω τόν σίτον (τήν χώραν) = καταστρέφω τα

σπαρτά (την ύπαιθρη χώρα).

τίθημι= τοποθετώ, θέτω, κατατάσσω.

τίθημι άγώνα = προκηρύσσω, διοργανώνω αγώνα.

τίθημι νόμον = εισάγω, προτείνω νόμο.

ψήφον τίθεμαι = ψηφοφορώ.

τά όπλα τίθεμαι = στρατοπεδεύω, παρατάσσω.

τιμάω-ω = τιμώ, σέβομαι, ανταμείβω.

τιμώ τινί τίνος (ως δικαστής) = ορίζω για κάποιον

ως ποινή κάτι.

τιμωρέω-ώ (τινί) = βοηθώ.

τιμωρώ υπέρ τινο ς = βοηθώ, Λαμβάνω εκδίκηση για

Λογαριασμό για τον φόνο κάποιου, τιμωρώ τινα = τιμωρώ, τιμωρούμαι τινά = τιμωρώ, εκδικούμαι, τιμωρούμαι = τιμωρούμαι.

τριταιος = τριών ημερών, κατά την τρίτη ημέρα, τριχή = σε τρία μέρη, κατά τρεις τρόπους, τυγχάνω = πετυχαίνω, βρίσκω, συναντώ

Υ

υιόν ποιούμαι (τίθεμαι) = υιοθετώ, ύπάγω = υποτάσσω, αποσύρω κρυφά, ύπάγω εις δίκην = σύρω στα δικαστήρια, ύπάρχω = κάνω την αρχή, υπάρχω, ύπάρχω ευ ποιών = κάνω την αρχή ευεργεσίας, ύπεξάγω = κρυφά εξάγω, διασώζω, ύπεξαιρέω-ώ = κρυφά αφαιρώ. ύπεξανάγομαι = ανοίγομαι με προφυλάξεις στο πέλαγος.

ύπερβάλλω = υπερτερώ, είμαι υπερβολικός.

ύπερήδομαι = δοκιμάζω μεγάλη χαρά.

λόγον ύπέχω = λογοδοτώ.

ύπέχω αιτίαν τινός = κατηγορούμαι για κάτι.

ύπισχνέομαι-οϋμαι = υπόσχομαι.

ύποπτεύω = υποψιάζομαι, φοβάμαι,

προαισθάνομαι.

ύποπτεύομαι = θεωρούμαι ύποπτος.

ύπόσπονδος = κατόπιν ανακωχής, με προστασία σπονδών.

άπέδοσαν (άνείλοντο) τούς νεκρούς ύποσπόνδους = έδωσαν πίσω (περισυνέλεξαν) τους νεκρούς κατόπιν

ανακωχής προς ενταφιασμό.

ύποτίθημι = θέτω υποκάτω.

ύποτίθεμαι = θέτω ως βάση, υποθέτω.

ύποχείριος = ο κάτω από την εξουσία.

ύποχείριος γίγνομαι = υποτάσσομαι.

ύποχείριόν τινα ποιούμαι = υποτάσσω.

ύστατος = τελευταίος.

ύστεραία (ήμέρα) = η επόμενη μέρα.

ύστερος = επόμενος, μεταγενέστερος, κατώτερος.

ύφηγέομαι-ούμαι = υποδεικνύω, δείχνω το δρόμο.

ύφίστημι = τοποθετώ από κάτω.

ύφίσταμαι = υποτάσσομαι, υπόσχομαι.

 

Φ

φαιδρός = λαμπρός, εύθυμος.

φαίνω = φανερώνω, δείχνω.

φρουράν φαίνω = κηρύττω επιστράτευση.

φαύλος = ασήμαντος, χυδαίος.

φείδομαι = λυπάμαι, λογαριάζω.

φειδώ = φροντίδα, οικονομία.

φέρω = φέρνω, μεταφέρω.

χάριν φέρω = χαρίζομαι, ευγνωμονώ.

τήν ψήφον φέρω = αποφασίζω.

άγω καί φέρω = αρπάζω, βλάπτω, λεηλατώ.

βαρέως φέρω = αγανακτώ.

εύ φέρομαι = αποβαίνω καλά, πετυχαίνω,

εκτιμώμαι.

κακώς φέρομαι = έχω αποτυχίες.

πλέον φέρομαί τίνος = υπερέχω κάποιου,

πλεονεκτώ.

φεύγω = φεύγω, καταφεύγω, εξορίζομαι, ό φεύγων = ο κατηγορούμενος, ο εξόριστος, φθάνω = προλαβαίνω.

ού φθάνω (+ κατηγ. μετοχή)...καί...μόλις, αμέσως.

φθείρω = καταστρέφω, εξοντώνω.

φθονέω-ώ = αρνούμαι, φθονώ.

φθονώ τινί τίνος = από φθόνο αρνούμαι κάτι σε

κάποιον.

φιλέω-ώ = αγαπώ, φιλοξενώ.

φιλικώς χρώμαί τινι = έχω φιλικές διαθέσεις.

φιλονικέω-ώ = είμαι φιλόνικος.

φιλονικία = φιλονικία, αντιζηλία.

φιλοπονία = εργατικότητα.

φιλόπονος = εργατικός, κοπιαστικός.

φίλος = φίλος, αγαπητός, σύμμαχος.

φιλοτιμέομαι-οϋμαι = φιλοδοξώ, ανταγωνίζομαι.

φιλοτιμία = φιλοδοξία, ανταγωνισμός.

φιλότιμος = φιλόδοξος.

φοβέω-ώ = εκφοβίζω.

φοιτάω-ώ (< φοιτος) = συχνάζω.

φορά = μεταφορά, εισφορά.

φράζω = λέγω, συμβουλεύω.

φρονέω-ω = σκέπτομαι, νομίζω.

οί εύ φρονοϋντες = συνετοί.

κακώς φρονώ = δεν σκέπτομαι ορθά.

μέγα φρονώ = υπερηφανεύομαι.

άγαθά (φίλα-κακά) φρονώ = έχω καλές (φιλικές-

εχθρικές) διαθέσεις.

φρουρά = φρουρά, φρούρηση.

φρουράν φαίνω = κηρύττω τον πόλεμο, κάνω

επιστράτευση.

φυγάς = εξόριστος, δραπέτης. κατάγω φυγάδα = επαναφέρω στην πατρίδα, ό φυγάς κατέρχεται = ο εξόριστος επανέρχεται στην πατρίδα.

φυλακή = φρούρηση, φρουρά, φρούριο, σω ματοφυλακή.

φυλακάς έχω (φυλάττω) = φρουρώ, έν φυλακή είμι = είμαι σε επιφυλακή, φυλάττω = φυλάω, φρουρώ, φυλάττομαι = αποφεύγω, προφυλάσσομαι. φύσις = φύση, χαρακτήρας, οργανισμός, πέφυκα = είμαι εκ φύσεως. φύσει πεφυκότα = τα φυσικά στοιχεία.

X

χαλεπαίνω = αγανακτώ, οργίζομαι.

χαλεπός = δύσκολος, φοβερός.

χαλεπώς έχω = οργίζομαι, βρίσκομαι σε δύσκολη

θέση.

χαλεπώς φέρω = αγανακτώ, δυσφορώ, το φέρνω βαριά.

χαρίεις = χαριτωμένος.

χαριέντως = με χάρη.

χαρίζομαι = κάνω χάρη.

δίκαια (ράδια) χαρίζομαι = κάνω χάρη δίκαιη

(εύκολη).

κεχαρισμένος = ευχάριστος.

χάρις = χάρη, εύνοια, ευχαρίστηση, ευγνωμοσύνη χάριν οιδά τινι - χάριν έχω τινί - χάριν άποδίδωμι χρωστώ ευγνωμοσύνη, ευχαριστώ, ευγνωμονώ, χειμών,-ώνος = χειμώνας, κακοκαιρία, εις χειρας έρχομαι τινι = συμπλέκομαι έρχομαι εις χειράς τίνος = περιέρχομαι στην εξουσία κάποιου.

άρχω χειρών άδικων = κάνω αρχή της αδικίας, χειρόομαι-οϋμαι = κυριεύω, υποτάσσω, αιχμαλωτίζω.

χειροτονέω-ώ = εκλέγω, διορίζω, ψηφίζω,

αποφασίζω (με ανάταση χεριού).

χρεία (χρώμαι) = χρήση, ανάγκη, χρησιμότητα.

χρή = είναι ανάγκη, πρέπει.

χρήομαι-χρώμαι = μεταχειρίζομαι.

οίκείως χρώμαί τινι = συμπεριφέρομαι λογικά.

χρηστήριον = μαντείο, χρησμός.

χώρα = χώρα, πατρίδα, χώρος.

χωρέω-ώ = προχωρώ, έρχομαι.

χωρίον = τοποθεσία, χωρίς = χωριστά.

Ψ

ψέγω = κατηγορώ.

ψευδομαρτυρέω-ώ = είμαι ψευδομάρτυρας, ψεύδω = διαψεύδω, απατώ.

ψεύδομαί τίνος = αποτυγχάνω, απατώ μα ι σε κάτι. ψεύδομαι τής έλπίδος = διαψεύδομαι στις ελπίδες μου.

ψηφίζω = ψηφίζω.

ψηφίζομαι = ψηφίζω, αποφασίζω, εγκρίνω.

ψήφισμα = απόφαση, ψήφισμα.

τήν ψήφον φέρω = αποφασίζω, εκδίδω απόφαση.

ψήφον έπάγω = προτείνω ψηφοφορία.

ψιλός = γυμνός, ακάλυπτος, άδενδρος.

ψύχος = ψύχος, χειμώνας.

 

Ω

ώθέω-ώ = σπρώχνω, απωθώ, ώμότης = σκληρότητα. ώνέομαι-ούμαι= αγοράζω, ώνή = αγορά, ώνητός = αγοραστός, ώνια (τά) = ψώνια.

ώρα = ώρα, εποχή, κατάλληλος χρόνος, ώραι = εποχές του έτους, ώφελέω-ώ = βοηθώ, ωφελώ, ώφέλιμος = ωφέλιμος, χρήσιμος.