Ασφάλεια στο διαδίκτυο : πρόταση διδασκαλίας Ν. ελληνικής Γλώσσας Α΄γυμνασίου

Τιτλος: Ασφάλεια στο διαδίκτυο

Καθηγητής:Παρασκευάς Γιάννης

Γνωστικό αντικείμενο:
                                    Νεοελληνική Γλώσσα. Η ψηφιακή μ δραστηριότητα

«Ασφαλές διαδίκτυο» θα μπορούσε να ενταχθεί στη θεματική περιοχή «Επικοινωνία στο Σχολείο» Διαχείριση της πληροφορίας» του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας της Α΄ γυμνασίου που αναφέρεται στη (2^η ) ενότητα του σχολικού βιβλίου.

Τάξη:
            Α΄Γυμνασίου:

Υλικοτεχνική υποδομή :

                                    Η συγκεκριμένη μ δραστηριότητα υλοποιείται στο εργαστήριο της πληροφορικής όπου οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων ανά υπολογιστή. Εναλλακτικά, μπορεί να υλοποιηθεί και με φορητούς υπολογιστές στην τάξη των μαθητών ή με ταμπλέτες, με την προϋπόθεση να έχουν σύνδεση στο διαδίκτυο. Επίσης, χρειάζεται να υπάρχει βιντεοπροβολέας.

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού:
                        Είναι αρχικά ενθαρρυντικός και υποστηρικτικός επιχειρώντας να πείσει τους μαθητές να εκφραστούν ελεύθερα και να υποστηρίξουν τις απόψεις τους.  
                        Στη συνέχεια όμως πρέπει ο ρόλος του να γίνει καθοδηγητικός και υποστηρικτικός καθώς θα επιχειρήσει να βοηθήσει τους μαθητές να καταλήξουν στα συμπεράσματα που αφορούν το «Ασφαλές διαδίκτυο»

Ο Ρόλος των ψηφιακών μέσων:
             είναι καθοριστικός, γιατί θα βοηθήσει τους μαθητές να ανακαλύψουν τους κινδύνους που κρύβουν τα σύγχρονα ψηφιακά μέσα αλλά και τους τρόπους που θα μπορέσουν να προστατευτούν συνδυάζοντας τη γνώση με το παιχνίδι.
            Η πρακτική αυτή θεωρείται καλή, γιατί τους ευαισθητοποίησε σε ένα θέμα που αγγίζει όλες τις ηλικίες και τους έκανε να αναθεωρήσουν πολλά πράγματα που θεωρούσαν ακίνδυνα στο διαδίκτυο.

Διδακτικοί στόχοι:
                        Πιο συγκεκριμένα η συγκεκριμένη μ δραστηριότητα διδασκαλίας προσεγγίζει αρκετούς άξονες μαθησιακών στόχων με τις ΤΠΕ, όπως για παράδειγμα τη δημιουργία και έκφραση των μαθητών με πολυμέσα και παρουσιάσεις, συνεργασία και επικοινωνία, γνωριμία με το διαδίκτυο, διερεύνηση και επίλυση προβλημάτων.

Συνοπτική Περιγραφή:
            Η παρούσα μ δραστηριότηταιο έχει ως κεντρικό άξονα το διαδίκτυο.
                        Κατά τη διάρκεια της εν λόγω Μ δραστηριότητας οι μαθητές αρχικά θα περιηγηθούν στις εφαρμογές της http://www.saferinternet.gr/.

Αφορά την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των μαθητών απέναντι στους κινδύνους του διαδικτύου και την υιοθέτηση κριτικής στάσης από τους μαθητές στη χρήση αυτού.
            Ο κύριος σκοπός είναι να ευαισθητοποιήσει και να ενημερώσει τους μαθητές, ώστε να «κυκλοφορούν» με ασφάλεια στο διαδίκτυο.
Για την επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων, έχουν σχεδιαστεί βιωματικές δραστηριότητες με παιγνιώδη χαρακτήρα, που ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντα των παιδιών και στην ηλικία τους.

Υλοποίηση:
            αρχικά ο εκπαιδευτικός κάνει μια εισαγωγή για τη χρήση του διαδικτύου αναφέροντας πως:
            Σήμερα, οι νέοι άνθρωποι και ειδικότερα οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο το διαδίκτυο και τις ΤΠΕ καθώς τους προσφέρουν, μεταξύ άλλων, πολλές ευκαιρίες για γνώση, ενημέρωση, ψυχαγωγία και επικοινωνία.
            Το διαδίκτυο είναι μια τεράστια πηγή πληροφοριών. Προσφέρει γρήγορα και εύκολα πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό. Με ένα κλικ μπορείς να έχεις μπροστά στην οθόνη σου σχεδόν όποια πληροφορία θέλεις.
            Στη συνέχεια καλεί τους μαθητές να αναφέρουν ότι τους έρχεται στο μυαλό ακούγοντας την έκφραση «κίνδυνοι του διαδικτύου». Οι απαντήσεις των μαθητών καταγράφονταν στην πίνακα από τον εκπαιδευτικό χωρίς να σχολιάζονται.
            Μετέπειτα λαμβάνοντας υπόψη και τις απαντήσεις των μαθητών συνοψίζει αναφέροντας πως η χρήση του διαδικτύου συνεπάγεται ενίοτε και κινδύνους. Τα πιο βασικά παραβατικά φαινόμενα που σχετίζονται με τη χρήση του διαδικτύου είναι, σύμφωνα με την Ελληνική Αστυνομία, η πορνογραφία ανηλίκων, οι κακόβουλες εισβολές σε δίκτυα (hacking), οι μέθοδοι επιθέσεων, το κακόβουλο λογισμικό, οι επιθέσεις σε δικτυακούς τόπους, η πειρατεία λογισμικού, η διαδικτυακή πειρατεία, οι απάτες.
            Στα ανωτέρω πρέπει να προστεθεί και ο εκφοβισμός μέσω διαδικτύου (cyberbullying) που ορίζεται ως η οποιαδήποτε επαναλαμβανόμενη πράξη εκφοβισμού, επιθετικότητας, παρενόχλησης, τρομοκρατικής ή αυταρχικής συμπεριφοράς που πραγματοποιείται μέσω της χρήσης ψηφιακών συσκευών
                        Έπειτα οι μαθητές συνδέονται  στο διαδίκτυο στον ιστότοπο http://www.saferinternet.gr/index.php?objId=Category17&parentobjId=Page15 και παρακολούθησαν στην ολομέλεια με τη χρήση βιντεοπροβολέα τηλεοπτικά σποτ που αφορούσαν τους κινδύνους του διαδικτύου.

Ακολουθεί συζήτηση που εστίασε στα θέματα που πραγματεύονταν τα σποτ και οι μαθητές προβληματίζονται ιδιαίτερα γι αυτά.
Τέλος οι μαθητές συνδέονται στο

 

Πρόσθετα στοιχεία:

Διδακτικοί στόχοι:  Μετά το πέρας της εφαρμογής οι μαθητές αναμένεται να:
            - γνωρίζουν τους κινδύνους του διαδικτύου - εφαρμόζουν κανόνες σωστής χρήσης του διαδικτύου
            - υιοθετήσουν κριτική στάση απέναντι στις προκλήσεις του διαδικτύου.

Η πρακτική αυτή ευελπιστούμε να έχει  θετικό αντίκτυπο τόσο στο επίπεδο της τάξης, καθώς οι μαθητές θα ανταλλάξουν απόψεις και παράλληλα θα υπάρξει ένας γόνιμος προβληματισμός σχετικά με τους κανόνες ορθής χρήσης του διαδικτύου.

Επιμέρους στόχοι:
            να καλλιεργήσουν τον προφορικό και τον γραπτό τους λόγο∙
             να αναπτύξουν επιχειρηματολογικό λόγο (προφορικό)∙

            να αποκτήσουν την ικανότητα να διαμορφώνουν το ύφος των κειμένων τους ανάλογα με την περίσταση της επικοινωνίας
            να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται την ιδιαιτερότητα ενός θεματικού λεξικού∙
            να εκτελούν τις εντολές «αντιγραφή» και «επικόλληση
             να χρησιμοποιούν το σημειωματάριο του υπολογιστή
            να αποθηκεύουν στον υπολογιστή τους αρχεία ή εικόνες από το διαδίκτυο
            να εκτυπώνουν μέσα από διάφορα προγράμματα

 Διάβασε παρακάτω κάποιες οδηγίες, για να μπορείς να "σερφάρεις" με ασφάλεια στο Διαδίκτυο.
Ασφαλής παρουσία στο Διαδίκτυο

·         Τα άτομα που γνωρίζετε στο Διαδίκτυο δεν είναι πάντοτε αυτά που ισχυρίζονται ότι είναι. Μπορεί να σας λένε ψέματα για να κερδίσουν την εμπιστοσύνη σας.

·         Μην δίνετε ποτέ τα προσωπικά σας στοιχεία, ούτε να αποκαλύπτετε σε άλλους χρήστες του Διαδικτύου πληροφορίες που αφορούν τους φίλους σας, την οικογένειά σας ή το σχολείο σας.

·         Μην αποκαλύπτετε τους κωδικούς πρόσβασης (password) που χρησιμοποιείτε.

·         Μην επιχειρείτε συναλλαγές μέσω του Διαδικτύου για την αγορά προϊόντων και μην δίνετε στοιχεία που αφορούν πιστωτικές κάρτες.

·         Να είστε επιφυλακτικός/ή ως προς την αποδοχή όσων διαβάζετε στο Διαδίκτυο ή αυτών που σας λένε οι άλλοι χρήστες του, πριν το υποβάλετε στην κρίση σας.

·         Συζητήστε με τους δασκάλους σας, τους γονείς σας και με πρόσωπα που εμπιστεύεστε για τις δραστηριότητες σας στο Διαδίκτυο, ιδιαίτερα αν αντιμετωπίσετε οτιδήποτε περίεργο ή ασυνήθιστο.

·         Να έχετε πάντα υπόψη σας ότι τα προϊόντα της πνευματικής δημιουργίας (μουσική, λογοτεχνία, κινηματογράφος, video κτλ.) προστατεύονται από τους νόμους και η διανομή τους μέσω του Διαδικτύου είναι παράνομη πράξη.

·         Το ίδιο παράνομη πράξη θεωρείται και η διακίνηση προγραμμάτων υπολογιστών (Software), εκτός και αν ανήκουν στην κατηγορία του Ελεύθερου Λογισμικού (Open source software).

·         Μην ανοίγετε μηνύματα e-mail και επισυναπτόμενα αρχεία από άγνωστους αποστολείς με περίεργα θέματα (subject) ή χωρίς θέμα. Είναι πολύ πιθανό να περιέχουν ιούς και να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στον υπολογιστή σας.

·         Μην χρησιμοποιείτε άκριτα οποιοδήποτε πρόγραμμα βρίσκετε στο Διαδίκτυο. Δεν είναι όλα τα προγράμματα ασφαλή, ακόμα και αν εμφανίζονται ως παιχνίδια.
Οδηγίες καλής χρήσης του Διαδικτύου

·         Τα μηνύματα Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου και οι πληροφορίες που αποστέλλετε με οποιοδήποτε τρόπο σε άλλους χρήστες του Διαδικτύου δεν πρέπει:

                        να προσβάλλουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις διάφορες μειονότητες

να σχετίζονται με παράνομες πράξεις

να έχουν υβριστικό χαρακτήρα ή διαφημιστική χροιά

να τους προσβάλλουν, αλλά να ακολουθούν τους νόμους, τα χρηστά ήθη και τα ήθη χρήσης του Διαδικτύο

·         Μην διακινείτε δικτυακούς τόπους και γενικότερα πληροφορίες που:

προπαγανδίζουν την επιθετική συμπεριφορά, το μίσος και το ρατσισμό

προωθούν τα ναρκωτικά, το αλκοόλ και τα τυχερά παιχνίδι

περιέχουν πορνογραφικό περιεχόμενο

αναφέρονται σε παραβιάσεις ασφάλειας διαφόρων συστημάτων

αφορούν στην παράνομη διανομή προγραμμάτων

περιέχουν οπτικοακουστικό υλικό - προϊόν πνευματικής δημιουργίας που προστατεύεται

αφορούν σε υλικό με διαφημιστικά banners

·         Ελέγχετε προσεκτικά το περιεχόμενο των μηνυμάτων σας για την απομάκρυνση ιών ή άλλων στοιχείων που μπορεί να βλάψουν άλλους χρήστες του Διαδικτύου.

·         Χρησιμοποιείτε υπολογιστή με λογισμικό προστασίας από τους ιούς (antivirus), το οποίο να είναι ενεργό και ανανεώνεται αυτόματα με τους νέους ιούς από τον κατασκευαστή του.

Φύλα Εργασίας:
            Η μια ομάδα των μαθητών μπορεί να συνδεθεί στο http://www.esafetykit.net/index2.html για να απαντήσουν στο κουίζ για την ασφάλεια στο διαδίκτυο ή να διβάσουν περισσότερες συμβουλές για ένα ασφαλές διαδίκτυο.
                Η δεύτερη και Τρίτη ομάδα αναλαμβάνει να συνδεθεί στο http://www.saferinternet.gr/index.php?objId=Category260&parentobjId=Page15 για να παρακολουθήσει το ενημερωτικό υλικό για το ασφαλές διαδίκτυο και στη συνέχεια να καταγράψει τα συμπεράσματά της.
                Οι υπόλοιπες δύο ομάδες καλούνται να συνδεθούν στο http://www.saferinternet.gr/educators.php?objId=Category224&parentobjId=Page2 για να συμμετάσχουν στις online δραστηριότητες παίζοντας διάφορα παιχνίδια που θα τους βοηθήσουν να κατανοήσουν ακόμη περισσότερο τους κινδύνους του διαδικτύου αλλά και τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να προστατευτούν.