ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΟΜΟΓΕΝΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΓΕΛ 2024 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

 
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
ΤΡΙΤΗ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2024 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ:
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5)
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Α. ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Αριστοτέλης, Προτρεπτικός πρὸς Θεμίσωνα, αποσπάσματα 8-9
    Τὰ ὑποκείμενα πρὸς τὸν βίον ἡμῖν, οἷον τὸ σῶμα καὶ τὰ περὶ τὸ
σῶμα, καθάπερ ὄργανά τινα ὑπόκειται, τούτων δ’ ἐπικίνδυνός ἐστιν
ἡ χρῆσις, καὶ πλέον θάτερον ἀπεργάζεται τοῖς μὴ δεόντως αὐτοῖς
χρωμένοις. Δεῖ τοίνυν ὀρέγεσθαι τῆς ἐπιστήμης κτᾶσθαί τε αὐτὴν καὶ
χρῆσθαι αὐτῇ προσηκόντως, δι’ ἧς πάντα ταῦτα εὖ θησόμεθα.
Φιλοσοφητέον ἄρα ἡμῖν, εἰ μέλλομεν ὀρθῶς πολιτεύσεσθαι καὶ τὸν
ἑαυτῶν βίον διάξειν ὠφελίμως.

    Ἔτι τοίνυν ἄλλαι μέν εἰσιν αἱ ποιοῦσαι ἕκαστον τῶν ἐν τῷ βίῳ
πλεονεκτημάτων ἐπιστῆμαι, ἄλλαι δὲ αἱ χρώμεναι ταύταις, καὶ ἄλλαι
μὲν αἱ ὑπηρετοῦσαι, ἕτεραι δὲ αἱ ἐπιτάττουσαι, ἐν αἷς ἐστιν ὡς ἂν
ἡγεμονικωτέραις ὑπαρχούσαις τὸ κυρίως ὂν ἀγαθόν. Εἰ τοίνυν μόνη
ἡ τοῦ κρίνειν ἔχουσα τὴν ὀρθότητα καὶ ἡ τῷ λόγῳ χρωμένη καὶ ἡ τὸ
ὅλον ἀγαθὸν θεωροῦσα, ἥτις ἐστὶ φιλοσοφία, χρῆσθαι πᾶσι καὶ
ἐπιτάττειν κατὰ φύσιν δύναται, φιλοσοφητέον ἐκ παντὸς τρόπου, ὡς
μόνης φιλοσοφίας τὴν ὀρθὴν κρίσιν καὶ τὴν ἀναμάρτητον ἐπιτακτικὴν
φρόνησιν ἐν ἑαυτῇ περιεχούσης.
Α1.α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό που αντιστοιχεί
σε καθεμιά από τις παρακάτω περιόδους
λόγου και δίπλα σε αυτόν τη λέξη «Σωστό», αν είναι
σωστή, ή τη λέξη «Λάθος», αν είναι λανθασμένη:
1. Η χρήση των οργάνων του σώματος είναι πάντα ασφαλής.
2. Πρέπει να φιλοσοφούμε για να είμαστε καλοί πολίτες.
3. Η φιλοσοφία θεωρεί το αγαθό στην ολότητά του.
(μονάδες 6)

β. 1. «δι’ ἧς»: Σε ποια λέξη του αρχαίου κειμένου αναφέρεται η
αντωνυμία;
2. «ταύταις»: Σε ποια λέξη του αρχαίου κειμένου αναφέρεται
η αντωνυμία;
(μονάδες 4)
Μονάδες 10
Β1. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της φιλοσοφίας που την καθιστούν
ανώτερη από τις άλλες επιστήμες σύμφωνα με τη δεύτερη
παράγραφο του διδαγμένου κειμένου («Εἰ τοίνυν … περιεχούσης»);
Μονάδες 10
Β2. ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Στο παρακάτω κείμενο παρουσιάζεται συνοπτικά η φύση και ο ρόλος της φιλοσοφίας στη ζωή του ανθρώπου.
Ἂν τὴν πάρουμε στὴν ἀρχική της μορφή, ἡ φιλοσοφία εἶναι κάτι πολὺ
ἁπλό, κάτι πολὺ κοντὰ στὸν ἄνθρωπο. Ἀναβλίζει ἀπὸ τὴν ἀνθρώπινη
φύση καὶ πάει νὰ θεραπεύσει μιὰν ἀπὸ τὶς πιὸ ἁπλές, πιὸ ἐπιταχτικὲς
ἀνάγκες τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ φιλοσοφία στὴν ἀρχικὴ αὐτὴ μορφὴ εἶναι
κάτι ἀπαραίτητο στὴ ζωή μας, μιὰ ἀνάγκη φυσιολογικὴ μποροῦμε νὰ
ποῦμε. Γεννήθηκε ἀπὸ τὸν ἀγώνα τοῦ ἀνθρώπου νὰ βάλει τάξη στὸν
κόσμο ὅπου ζεῖ, νὰ καταλάβει τὴ φύση καὶ τὴ δύναμη αὐτῶν ποὺ τὸν
τριγυρίζουν, γιὰ ν’ ἀποχτήσει σταθερὴ βάση στὴ ζωὴ καὶ στὴ δράση
του.
Χ. Θεοδωρίδης (1982), Εισαγωγή στη Φιλοσοφία (δεύτερη έκδοση), Αθήνα:
Βιβλιοπωλείον της Εστίας, σελ. 1 (Διατηρήθηκε η ορθογραφία του κειμένου)
Για ποιους λόγους αξίζει να φιλοσοφούμε σύμφωνα με την πρώτη
παράγραφο («Τὰ ὑποκείμενα … ὠφελίμως») του διδαγμένου κειμένου και το παράλληλο κείμενο;
Μονάδες 10
Β3. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό που αντιστοιχεί σε καθεμιά από τις παρακάτω περιόδους λόγου και δίπλα σε αυτόν τη λέξη «Σωστό», αν είναι
σωστή, ή τη λέξη «Λάθος», αν είναι λανθασμένη:
1. Όταν ο Πλάτων απουσίαζε στο πρώτο ταξίδι του στη
Σικελία, έφτασε στην Αθήνα ο Αριστοτέλης για να σπουδάσει
στην Ακαδημία.
2. Ο Αριστοτέλης είχε ψυχοσύνθεση σχεδόν απόλυτα θετική
και επιστημονική.
3. Ο Αριστοτέλης ήρθε αντιμέτωπος με πολλούς συναδέλφους του στην Ακαδημία αλλά συμφωνούσε απόλυτα με τις απόψεις του Πλάτωνα.
4. Κατά τον Αριστοτέλη, η ευδαιμονία είναι ενέργεια της
ψυχής, η οποία συμφωνεί με τους κανόνες της τέλειας αρετής.
5. Ο Αριστοτέλης, μαθητής του Πλάτωνα, υπήρξε διάδοχός του
στη διεύθυνση της Ακαδημίας.
Μονάδες 10
Β4. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε μια ετυμολογικά συγγενή από το διδαγμένο κείμενο:
κοινόχρηστα, όρεξη, απόκτημα, διαθήκη, άξιος
Μονάδες 10
Γ. ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Λυσίας, Πρὸς Αἰσχίνην τὸν Σωκρατικὸν χρέως, Απόσπασμα 1, 1-2
(ed. Thalheim, Bibliotheca Teubneriana, 1913)
Στον συγκεκριμένο δικανικό λόγο του Λυσία ο ομιλητής κατηγορεί τον
μαθητή του Σωκράτη, Αισχίνη, ότι δεν του επέστρεψε ποτέ τα
χρήματα τα οποία δανείστηκε.
Οὐκ ἄν ποτ’ ᾠήθην, <ὦ> ἄνδρες δικασταί, Αἰσχίνην τολμῆσαι οὕτως
αἰσχρὰν δίκην δικάσασθαι, νομίζω δ’ οὐκ ἂν ῥᾳδίως αὐτὸν ἑτέραν
ταύτης συκοφαντωδεστέραν ἐξευρεῖν. Οὗτος γάρ, ὦ ἄνδρες δικασταί,
ὀφείλων ἀργύριον ἐπὶ τρισὶ δραχμαῖς Σωσινόμῳ τῷ τραπεζίτῃ καὶ
Ἀριστογείτονι προσελθὼν πρὸς ἐμὲ ἐδεῖτο μὴ περιιδεῖν αὑτὸν διὰ
τοὺς τόκους ἐκ τῶν ὄντων ἐκπεσόντα. «κατασκευάζομαι δ’» ἔφη
«τέχνην μυρεψικήν·1 ἀφορμῆς2 δὲ δέομαι, καὶ οἴσω δέ σοι ἐννέ’
ὀβολοὺς τῆς μνᾶς τόκους.» πεισθεὶς δ’ ὑπ’ αὐτοῦ τοιαῦτα λέγοντος
καὶ ἅμα οἰόμενος τοῦτον [Αἰσχίνην] Σωκράτους γεγονότα μαθητὴν καὶ
περὶ δικαιοσύνης καὶ ἀρετῆς πολλοὺς καὶ σεμνοὺς λέγοντα λόγους
οὐκ ἄν ποτε ἐπιχειρῆσαι οὐδὲ τολμῆσαι ἅπερ οἱ πονηρότατοι καὶ
ἀδικώτατοι ἄνθρωποι ἐπιχειροῦσι πράττειν.
1 μυρεψικήν: αρωματοποιία, 2 ἀφορμῆς: αρχικό κεφάλαιο

Γ1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του παρακάτω
αποσπάσματος: «Οὐκ ἄν ποτ’ ᾠήθην … τῆς μνᾶς τόκους.».
Μονάδες 20
Γ2. Για ποιους λόγους ανταποκρίθηκε θετικά ο ομιλητής στο αίτημα
του Αισχίνη;
Μονάδες 10
Γ3. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό που αντιστοιχεί σε κάθε
τύπο της Στήλης Α και δίπλα το γράμμα της Στήλης Β που
αντιστοιχεί στην ορθή γραμματική του αναγνώριση.
Στήλη Α                                               Στήλη Β
1. ἄνδρες (1ο του κειμένου)
                   α. α΄ ενικό πρόσωπο οριστικής ενεστώτα ενεργητικής φωνής
2. δικασταί (1ο του κειμένου
                    β. αιτιατική ενικού α΄ προσώπου προσωπικής αντωνυμίας
3. δίκην
             γ. αιτιατική ενικού θηλυκού ουσιαστικού α΄ κλίσης
4. νομίζω
                δ. ονομαστική ενικού αρσενικού δεικτικής αντωνυμίας
5. Οὗτος
         ε. κλητική πληθυντικού αρσενικού ουσιαστικού α΄ κλίσης
6. ἐμὲ
            στ. απαρέμφατο ενεστώτα ενεργητικής φωνής
7. λέγοντος
      ζ. κλητική πληθυντικού αρσενικού ουσιαστικού γ΄ κλίσης
8. ἀρετῆς
         η. γενική ενικού θηλυκού ουσιαστικού α΄ κλίσης
9. οἱ πονηρότατοι
            θ. γενική ενικού αρσενικού μετοχής ενεστώτα
10. πράττειν
            ι. ονομαστική πληθυντικού αρσενικού υπερθετικού βαθμού επιθέτου β΄ κλίσης
Μονάδες 10
Γ4. Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους όρους που εμφανίζονται
στο αδίδακτο κείμενο με έντονα γράμματα:
αἰσχρὰν, ῥᾳδίως, ἀργύριον, προσελθὼν, διὰ τοὺς τόκους,
ἀφορμῆς, τοιαῦτα, περὶ δικαιοσύνης, ποτε, πράττειν.
Μονάδες 10
ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους)
1. Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-
πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά σας στοιχεία. Στην αρχή των
απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το
εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να
μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας.
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων
αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα
δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας,
να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα.
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο
με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει.
4. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.
5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων.
6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 17.00
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ.
ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ